Оралда әділетсіз сотқа қарсы екі әйел адам наразылық акциясын өткізді (БЕЙНЕ)
Оралда облыстық сот ғимаратының алдында прокурор Қайырғалиевтің отставкаға кетуін талап етіп, екі әйел адам плакаттармен шықты. Олар сот шешімдерімен келіспейді және Қайрат Намазбаевқа қатысты битумды заңсыз әкелу ісі жалған және оның бизнесін рейдерлік басып алу деп санайды.
Плакаттармен шыққан әйелдер прокурор Қайырғалиевтің орнынан түсуі және бұл жағдайға Жоғарғы Сот пен Қазақстан Президентінің назар аударуын талап етті. Сотталушының әйелінің айтуынша, екі сот процесі барысында прокурор көптеген өрескел бұзушылықтарға жол берген. Қайрат Намазбаевтың туыстары сот үдерістерінің өздері сценарий бойынша өтіп, қорғау дәлелдері толығымен еленбеді дейді.
— Мен облыстық сот ғимаратының алдында біздерге назар аударуды талап етіп шықтым. Қазақстан аумағына битумды заңсыз әкелгені үшін ҰҚК қызметкерлері 5 қыркүйек 2017 жылы менің ұлымды ұстады. Оған бірден сотсыз және тергеусіз, 10 жылға қамаласың және туберкулез жұқтырасың деп қорқытқан. Неге экономикамен байланысты іспен ҰҚК айналысады? – дейді сотталғанның анасы Зұлхия Қалменова.
Қайратты тергеу изоляторында 23 ай бойы ұстауда. Ұсталған кезде оның әйелі Лунара Намазбаева 3-ші баласына жүкті болды, қазір жас жарымдағы қызын әлі көрген де жоқ.
— Осы іс бойынша куәларды менің күйеуіме қарсы жауап беру үшін тергеу изоляторларында 3 күннен ұстаған. Бұл туралы куәгерлер өздері бірінші сот процесінде судья Чалкаровға айтты,алайда ол олардың айғақтарын елемеді. Олар хаттамаларға қойылған қолдарды олардың орнына біреу қойғанын, ал қағаздың өзін бірде-бір рет көрмегенін айтты дейді Қайраттың әйелі.
Осы айғақтардан кейін прокурор Қайырғалиев сот процесі кезінде берген «жалған» айғақтары үшін куәларға қылмыстық іс жүргізуді сұрады. Сондай-ақ, жәбірленуші тараптың жоқтығына байланысты прокурор өзін «зардап шеккен» деп атады және әйелдердің айтуынша, азаматтық талап-арыз берді.
Бастапқыда Қайратты ҚР ҚК — нің 191 — бабы «Мұнай мен мұнай өнімдерін тасымалдау, сатып алу, сату, сақтау, сондай-ақ олардың шығу заңдылығын растайтын құжаттарсыз мұнайды қайта өңдеу» бойынша соттады, бірақ содан кейін бапты өзгертті, енді оны ҚР ҚК-нің 262-бабы «Ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым құру және оны басқару, сол сияқты оларға қатысу»бойынша соттауда.
Қорғау тарапы судья Өтешевке қатысты құқық қорғау органдары тарапынан бұзушылықтар туралы 30 өтініш берілгенін, барлығынан судья бас тартқанын айтады. Соңғы сот процесінде прокурор Намазбаевқа 16 жыл қатаң тәртіптегі түрме мен мүлкін тәркілеп, 4 млрд.теңге көлемінде, (500 млн. теңге салығымен бірге) талап-арыз жолдады.
– Өз бизнесі үшін Қайрат банктен тұрғын үй кепілдігімен несие алды. Енді біздің көшеде қалу қаупіміз бар, өйткені банк алдындағы қарызды өтеу үшін бізде ақша жоқ, — дейді Лунара.
Зулхия ешқашан пара берген жоқпыз дейді, ал битум бағасы бәсекелестерге қарағанда төмен болды.
— Біз оған тапсырыс берді деп ойлаймыз. Себебі, битум сатудағы бәсекелестерінің бірі Назымов, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің бұрынғы қызметкері болғаны белгілі болды, – дейді оның анасы.
Әйелдердің айтуынша, Қайрат ісін жүргізген тергеуші Төлепов бірден оған «ол тек орындаушы ғана екенін,жоғарыдан команда келді»деп айтқан. Сондай-ақ, сотталғанның отбасы құқық қорғау органдарының іс-әрекеттерінің заңсыздығына наразы. Бүкіл отбасын тыңдаған, әлі күнге дейін прокурордың дәлелдерінен басқа, бірде — бір кінәсінің дәлелі жоқ-битум әкелуге арналған барлық құжаттар, анасының айтуынша, оның ұлында бар. Сондай-ақ, сотталған адамның кеңсесінде мүлікті тәркілеу кезінде куәгерлер болмаған, ал тәркіленген ақшаны қайта есептеу орнында емес, тек 6 күннен кейін ғана өтті.
Бір жарым сағат өткеннен кейін наразылық білдірген әйелдерге әкімдік қызметкерлері келіп, акция аяқталғаннан кейін облыстық сот ғимаратында проблема туралы айтып беруді сұрады. Әйелдер біраз уақыттан кейін келісті және облыстық соттың қылмыстық алқасының төрағасы Ақан Жұмағұловтың алдына барды. Оның айтуынша, қазіргі таңда судья Өтешев кеңесу бөлмесінде, ҚР заңнамасына сәйкес, үкім жарияланғанға дейін судьяның жұмысына араласпайды.
– Үкім тек 12 қыркүйекте ғана жарияланатын болады, ал алдағы уақытта оның жариялануына дейін қандай да бір ойды салудың мағынасы жоқ. Сіз сондай — ақ сот үкіміне шағымдана аласыз, – деп сендірді Жұмағұлов.
Алексей Воробьев, Бейне: Нұрлыбек Емранов
