Белсенділер БҚО полиция департаментінің ғимараты алдында құқық қорғаушыны өлтіргені үшін наразылыққа шықты (БЕЙНЕ, ФОТО)
«ОА» бас редакторы Лукпан Ахмедьяров пен азаматтық белсенділер Нұр-Сұлтан ТИЗО-да қайтыс болған блогер мен белсенді Дулат Ағәділовты еске алуға наразылық акциясына шықты. Акция екі сағатқа созылып жатыр, осы уақыт ішінде полиция пикетшілерді ұстауға әрекет жасамады.
Жергілікті уақыт бойынша сағат 10-00-де БҚО ІІД ғимаратының алдында азаматтық белсенділер Мақсат Айсаутов, Әлібек Ерғазиев, Исатай Өтепов және «Орал апталығы» газетінің бас редакторы Лұқпан Ахмедьяров Дулат Ағәділовтың өліміне қатысты наразылық акциясын өткізу үшін жиналды.
Анықтама үшін:
Дулат Әғаділов-43 жасар азаматтық белсенді және блогер. 24 ақпанда Ағәділов Нұр-сұлтан тергеу изоляторына жеткізілді, ал 25 ақпанда таңғы сағат 8-де қайтыс болды. Нұр-сұлтан полиция департаментінің баспасөз қызметінің ақпараты бойынша, өлімнің алдын ала себебі «өткір жүрек жеткіліксіздігі», зорлықпен өлім белгілері табылмады. Сондай-ақ, полиция Агәділовті изоляторға әкелгенде ішімдік ішкендігі байқалғанын айтады.
Сонымен қатар, Дулат Агәділовтің жеке басын білетін адамдар белсенді ішпейтінін, темекі тартпағанын, денсаулығына шағымданбағанын, сондай-ақ ТИЗО-ға «штаттағы»адамдар оны күш қолдану арқылы жеткізгенін, туралы хабарлады.
Наразы білдірушілер қолдарына «Полиция адамдарды өлтіреді», «Дулат Ағәділовты өлтірушілер жазалануы тиіс» және қазақша «Полиция адам өлтіреді» деген жазулары бар плакаттар ұстаған.
Сағат 10-00-де басталған Акцияға өтіп бара жатқан машиналар мен маршруттық автобустардың жүргізушілері қолдау көрсетті, олар дабылдатқыштарын басып, терезеден бастарын шығарып, «Жарайсыңдар», «Жігіттер, біз Сізбен біргеміз!» деп айқайласа, өтіп бара жатқан адамдар тоқтап, белсенділерге қолдау көрсете бастады. Штаттағы бірнеше адам камерада болып жатқан оқиғаны үнсіз түсіріп тұрды, қандай каналдансыңдар дегенге, олар жауап бермеді,сонымен бірге басқа камералардың көзіне түспеу үшін бет-жүздерін жасырды.
«Мен бұл наразылық акциясына журналист ретінде емес, Қазақстан Республикасының азаматы ретінде шықтым. Менің ойымша, Дулат Ағәділовпен болған оқиға-бұл кісі өлтіру, өйткені ол тонау, өлтіру немесе зорлаумен айналысқан жоқ, ол біздің билігімізге қарағанда басқаша ойлады. Бұл елде адам басқаша ойлағаны үшін өлтіріледі және бұл біздің шындық. Орын алған жағдай-Қауіпсіздік Кеңесінің басшысы болып табылатын біздің полиция, Үкімет, Президент Тоқаев пен Назарбаев жұмысының тікелей нәтижесі. Назарбаев, Сіз Қауіпсіздік Кеңесін басқарасыз, біздің қауіпсіздігіміз қайда? Мен БҚО ІІД ғимаратының жанында тұрмын, бірақ полицияға жүгінбеймін, бұл полицияға айтарым жоқ. Мен олардың полицияда қауіпсіз емес екенін, полицияда өлтірілгенін білуін халыққа арнаймын», — деп мәлімдеді «Орал апталыығы» газетінің бас редакторы Лұқпан Ахмедьяров.
Лұқпан Ахмедьяров тергеу изоляторында белсендінің қайтыс болуы және оның наразылық қызметіне байланысты оны ұстау фактісінің өзі Нұрсұлтан Назарбаевтың билігінен түпкілікті кетуге себеп болуы тиіс екенін атап өтті.
— Елде болып жатқан барлық оқиғалар ел басқаруының 30 жылдық саясатының нәтижесі екенін түсіну керек. Ол президент бола отырып, азаматтардың құқықтарын қорғай алмады және ол еліміздің Қауіпсіздік Кеңесінің төрағасы қызметін атқара отырып, біздің қауіпсіздігімізді қамтамасыз ете алмайды. Орнынан кетсін. Ол бәрін ығыр қылды, — деді Лұқпан Ахмедьяров.
Ахмедьяров орын алған оқиға үшін тек Ағәділовтің өліміне тікелей қатысы бар адамдар ғана емес, полицияның барлық басшылығы да, ішкі істер министріне дейін жазалауға тиіс екенін атап өтті.
Сағат 10-10-да ішкі саясат басқармасының қызметкері Нұрбек Алмасов пикетшілерге келді. Ол белсенділерге олардың «қоғамдық тәртіпті бұзатынын» айтып, «заңсыз әрекеттерді өз еркімен тоқтатуды» ұсынды. Бұл адам бір сағатта төрт рет пикетті тоқтатуды талап етті. Пикет қатысушылары одан Заңның атауы мен бабын атауды сұрады. Осы сұрақтардан кейін Нұрбек Алмасов пикетке қатысушылардың сұрағына жауап бере алмай, оқиға орнынан кетуге асықты.
10-45-ке ІІД ғимаратынан шыққан -алаңға таза плакатпен шыққанымен белгілі азаматтық белсенді Асылан Сағутдинов қосылды. ІІД-де Асылан полиция қызметкері тарапынан оның өтінішін тергеу үшін шақырды.
«Мен наразылық акциясына қосыламын,себебі мен бұл кісі қолынан болғанына сенімдімін. Біз бұл адамның құқық пен бостандықты қорғағандардан бірі болғанын білеміз, яғни билікке жақпайтын»,-дейді Асылан Сағутдинов.
Айта кетерлігі, ешкімді құрықтаған жоқ. Осы уақыт ішінде ІІД ғимаратына полиция қызметкерлері кіріп-шығып жүрді. Наразылық акциясы түскі асқа дейін жалғасады және ертең Дулат Агәділовті жерлеу рәсімі күні тағы болады.
Акция аяқталғаннан кейін 27 ақпан күні сағат 11.00-де Орал қаласындағы Абай алаңында қаза тапқан белсенді Дулат Ағәділді еске алуға арналған азаматтық акция өтетіні белгілі болды.
Естеріңізге сала кетейік, Нұр-сұлтан тергеу изоляторында 43 жастағы белсенді Дулат Ағәділов көз жұмды. Ағәділов Қазақстанда адам құқықтары мен бостандықтары үшін күрескен адам ретінде танымал. Кешегі күннен бастап Қазақстанның бірнеше қалаларында марқұм белсендіні еске алуға арналған митингтер өтіп жатыр.
Раул Упоровтің фотолары
