Барлығына қарызбын, бірақ төлей алмаймын

Орал ЖЭО-да магистральды газ құбырының жұмысы 2017 жылы аяқталуы тиіс болатын. Жобаны жүзеге асыру үшін 3,2 млрд теңге бөлінді, бірақ жоба әлі күнге дейін аяқталмады және қазіргі уақытта ешқандай жұмыстар жүргізілмеуде. Осы уақытқа дейін газ құбырын сала алмаған мердігердің тағы бірнеше ірі мемлекеттік тапсырысқа ие болғаны таңқаларлық жайт.

Құбырға ақша!

Орал ЖЭО-ға магистральды газ құбырының құрылысы салық төлеушілерге 3 млрд 260 млн теңгеге түсті. Жобаны іске асыру толығымен республикалық бюджеттен қаржыландырылды. Құрылыс 2015 жылы басталды. Құрылысты аяқтау және пайдалануға беру 2017 жылдың 20 тамызы жоспарланған.

Бұл газ құбырының құрылысын өңір билігі Орал ЖЭО-ын газбен тұрақты қамтамасыз ету және соның салдарынан электр энергиясын арзандату және жылу өндіру мүмкіндігі ретінде ұсынды.

Газ құбырының құрылысына Орал қаласынан «Бірлік» ЖШС-і ие болды. «Алайда сот шешімдерінің негізінде құрылысты аяқтау мерзімі бірнеше рет ұзартылды», – деп хабарлады БҚО әкімінің орынбасары Тимур Шәкімов «Орал апталығының» редакциялық сұрауына.

Қала әкімі орынбасары мердігер үш жылдан бері газ құбырының құрылысын неліктен аяқтай алмауын айта алмады. Оның ақпараты бойынша, газ құбыры трассасы, АГРС және жеткізуші газ құбыры бойынша жұмыстар аяқталмаған.

«Бірлік» ЖШС басшылығы да түсініктеме беруден бас тартады. Мердігердің объектіні салу мен тапсыруды аяқтаудан бас тартуы Сот талабы үшін себеп болды. Атап айтқанда, осы жылдың көктемінде экономикалық сот, «Бірлік» ЖШС кемшіліктерді жоюға объекті бойынша қамтамасыз ету және объектіні пайдалануға беруді міндеттейтін арнайы шешім шығаруға мәжбүр болды. Алайда, мердігер сот шешімін орындауға асығар емес,себебі облыс әкімінің орынбасары Тимур Шәкімовтың ақпараты бойынша «Бүгінгі күні  объектіні аяқтау және тапсыру бойынша жұмыстар жүргізілмеуде».

«Бірлік» компаниясының құрылтайшысы кәсіпкер Аманжол Конеев. Өткен жылы ол өз компаниясын банкрот деп тануға тырысты, бірақ экономикалық соттың шешімімен Бірлік ЖШС-не оңалту рәсімі қолданылды. Бұл кем дегенде үш жылға созылатын барлық осы рәсім ішінде, оның компаниясынан кредиторлар ешқандай ақша өндіріп ала алмайды деп болжайды.

Банкроттық немесе оңалту?

Осындай бэкграундқа қарамастан, «Бірлік» ЖШС басқа да мемлекеттік тапсырыстарды тұрақты түрде алуда. Облыс әкімдігінің ақпараты бойынша, «Бірлік» ЖШС 2019 жылы Әлия Молдағұлова (бұрынғы Гвардейский) көшесіне 600 млн теңге сомасында күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін мердігер болып тағайындалды. Компания 2019 жылдың қазан айында пайдалануға берілуі тиіс болатын. Бірақ мемлекеттік органдар нысанды көптеген заң бұзушылықтарға байланысты пайдалануға қабылдамаған. Бұл көшеде асфальттың нашар салынғанына көз жеткізу үшін, ол бойынша бүгін жүріп өту жеткілікті. Жарты жыл болмай асфальт шүңқырға толды.

Сонымен қатар,» Бірлік» ЖШС 2018 жылы (Ақжайық ауданының орталығы) Чапай ауылындағы екі көшеге күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізді. Бұл жұмыстың құнын әкімдік айтпады. Бірақ бұл көшелерде орындалған жұмыстардың сапасы бойынша да бұзушылықтар бар екенін ресми растайды. Оралдағы Молдағұлова көшесі сияқты бұзушылықтар бірінші қыстан кейін шұңқырлармен толған.

Электрондық үкімет порталының мәліметтеріне сәйкес, Аманжол Конеевтің «Бірлік» ЖШС-нен басқа екінші компаниясы «Марасант» ЖШС бар. Бұл компанияға да бюджет жомарт болды. Атап айтқанда, «Марасант» ЖШС Жәнібек кентінде (Жәнібек ауданының орталығы) 160 орындық дене шынықтыру-сауықтыру орталығының құрылысын салуға ие болды. Осы орайда Марасант ЖШС мемлекеттік бюджеттен 276 млн теңге алды. Нысан 2020 жылдың мамыр айында тапсырылуы тиіс болатын. Бірақ қазір бұл объектіде мемлекеттік сәулет құрылыс бақылау басқармасы тарапынан бұзушылықтар анықталған. Яғни, сол құрылыс жарамсыздығы. Мердігерге бұзушылықтарды жою туралы ұйғарым берілді.

«Бірлік» ЖШС – не наразылық білдірмеген жалғыз нысан-жасанды мұзды сақтау үшін тоңазытқыштар орнатумен «Юность» стадионының ашық мұз аренасының құрылысы. Нысанның құны 1 млрд 15 млн теңге. Бұл нысан КПО б. в есебінен қаржыландырылды.

«Марасант» ЖШС және «Бірлік» ЖШС заңгері Нұршат Конейдің айтуынша, қазіргі уақытта «Марасант» ЖШС оңалту рәсімінен өтуде. Жоғарыда аталған нысандардан басқа «Марасант» ЖШС Аралтал кентінде Березовка ауылының қоныс аударған тұрғындарына жалпы құны миллиард теңгеден асатын 50 үй салды. Бұл үйлердегі олқылықтарға тұрғындардың көптеген шағымдары БАҚ-та жариялануға себеп болды.

Мемлекеттік тапсырыстың тұрақты клиенті

2015 жылы «Марасант» ЖШС ҚПО б.в. мердігер ретінде Шаған өзенінің оң жағалауын абаттандыруға 213 млн.теңгеден астам сомаға ие болды.

2016 жылы «Марасант» ЖШС Орал қаласындағы 5 және 7 шағын аудандар арасында жаңа алаң салуға 1,5 млрд теңге алды. Кейінірек бұл объектіде сапасыз құрылыс пен бұзушылықтың көптеген фактілері БАҚ-та жариялауға себеп болды.

Сондай-ақ, 2018 жылы» Марасант » ЖШС Орал қаласындағы Қонаев шағынауданындағы спорт алаңының құрылысына 47,9 млн теңге көлемінде қаржы жұмсалды.

2015 жылғы 22 қазанда» Бәйтерек Development «АҚ «Марасант» ЖШС-мен Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы Зашаған кентінде бес қабатты көп пәтерлі тұрғын үй кешенін салу бойынша құрылыс жұмыстары туралы 2 766 384 880 теңгеге шарт жасасты.

Естеріңізге сала кетейік, өткен аптада сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет Аслан Жақыповты «Нұрлы жол»мемлекеттік бағдарламасы аясында ірі жұмыс көлеміне тендер алған құрылыс компаниясының қамқорлығы үшін 28 млн теңге көлемінде пара алды деген күдікпен ұстады. Тергеушілердің пікірінше, бұл 280 млн теңгенің 10% бөлісуі болды. Егер осы логиканы ұстанса, Оралдағы «бөлісу» мөлшері 270 млн теңгені құрауы мүмкін деп болжауға болады.

Кейіннен салынған үйдің сапасы төмен және көптеген құрылыстағы бұзушылықтар үй тұрғындары тарапынан көптеген шағымдар айтты. Мұндай шағымдардың бірі компанияға соттың талап қоюына себеп болды. Сот «Марасант» ЖШС-не пәтерін су басқан үйдің тұрғынына 140 мың теңгеден астам өтемақы төлеуге міндеттеді.

P.S.

Бюджет қаражатын игерудің аса бай тәжірибесі кезінде екі компания да Аманжол Конеевтің – «Марасант» ЖШС мен «Бірлік» ЖШС үнемі сот залынан көрінеді. Екі компанияның көптеген серіктестері Аманжол Конеевтің компанияның қосалқы мердігерлік ұйымдарға қарыздарын қайтаруына байланысты үнемі сотқа беруде.

ҚР Жоғарғы Соты сайтының «Сот кабинеті» бөлімінде біз жеке және заңды тұлғалар тарапынан «Марасант» ЖШС-не және «Бірлік» ЖШС-не 2018 жылдан бастап осы күнге дейін 60-тан астам сот талап арыздарын есептедік. Жартысынан көбі-бұл компания қызметкерлерінің өз жұмыс берушісіне жалақы өндіріп алу жөніндегі талап-арыздары. «Марасант» ЖШС – не жіберілген құрылыс материалдары немесе көрсетілген қызметтер үшін берешекті өндіріп алу бойынша серіктес-компаниялар тарапынан талап-арыздар жартысынан сәл аз. Ең аз бөлігі – коммуналдық кәсіпорындардың талаптары, олар компаниядан жеткізілген коммуналдық қызметтер үшін қарызды өндіріп ала алмайды. Және бірнеше талап арыз бар, онда ЖШС «Марасант» мердігер болып табылады.

Қайталаймыз-біз Аманжол Конеевке түсініктеме үшін бірнеше рет жүгіндік. Осы мәселелер бойынша оның ұстанымын ести алмадық. Аманжол Конеев кез келген сылтаумен журналистермен байланыс жасамауда.

Лұқпан Ахмедьяров