БҚО ауылының тұрғындары: «Су құбыры жалғанды, крандар орнатылды, ал біз өзеннен су ішеміз»
Зеленое ауылында тұрғындар ешқашан ауыз су жоқ деп алаңдайды.Болған жағдайдың өзінде қысымы әлсіз. Бес жыл бұрын олар үйге өз ақшасымен су тартуға мәжбүр болды. Су жүргізілді, бірақ крандардан су ақпайды. Бірақ ауылда ауыз су бағандары жоқ. Оларды қажет емес деп алып тастады.
Ауыл Деркөл өзенінде, Переметное ауылынан шамамен 12 шақырым жерде орналасқан. Ол үш бөлікке бөлінеді. Ауылдың бір бөлігі-Орталық, екіншісі — орталықтан алыс, Теміржол вокзалы. Тағы бір бөлігі – Комарово деп аталады, олар Комаров көшесіне байланысты аталды. Зеленое ауылындағы су мәселесі-жыл сайын көтеріледі. Бірақ осы жылы ауыл тұрғындары мәселені шешу үшін бәрімен бірге бір нәрсе жасау керектігін түсінді.
Журналистер ауылда болып қайтты.
Жергілікті тұрғын Зоя Сукпусунова әкімдікке шағымдар мен ауыл әкімі Давлетовпен сөйлесулер ештеңеге әкелмейтінін айтты.
— Біздің ұсыныстарымыз тіпті қарастырылмайды. Бірақ жыл сайынғы жазғы ауыз судың болмауы-бұл жаһандық проблема. Біз 21 ғасырда өмір сүріп жатырмыз, бірақ бізде су жоқ. Біз тіпті кір жуа алмаймыз себебі барлық машиналар-автомат. Қысым өте аз болғандықтан кір жуу машинасы сынып қала береді, – дейді Зоя Сукпусунова.
Бес жыл бұрын әкімдіктегі ауыл тұрғындарына үйлер мен аулаларға су жіберу туралы айтылды, себебі ауыз су колонкалары алынады. Қазір ауылда тек екі баған қалды.
Зоя Сукпусунованың айтуынша, ауылда үш су мұнарасы бар. Біреуі ішуге жарамсыз деп танылды, өйткені зертханалық зерттеулерден кейін ауыр металдардың көп мөлшері табылды. Екіншісі теміржол станциясында орналасқан, ол бүлінген дизельдің салдарынан өшірілді, бірақ жақында ауылдықтардың бірнеше рет шағымдары салдарынан қайтадан қосылды. Бірақ бәрібір су әрдайым бола бермейді. Үшінші мұнара ауылға кіре берісте орналасқан, оған су Щаповодан жеткізіледі.
Тағы бір су мәселесі-көптеген тұрғындар көкөніс бақшаларын суарады. Бұл мәселені қалай шешуге болады, Зоя Сукпусунова жергілікті әкім Даулетовқа ұсыныс жасады.
– Мен оған Егіндібұлақ ауылынан көршілердің тәжірибесін қабылдауды ұсындым. Бұрын ауылдарда арықтар болған, суару үшін құбырлар салынған, осының бәрін арнайы тағайындалған адам көрген. Сонымен, Егіндібұлақта барлық темір құбырлар қазылды. Біз пластик сатып алдық, барлық аулаларға апардық, крандар қойдық — және бәрі кезекпен суарылады. Неге біздің әкім жұмыс жасамайды! – деді әйел ашуланып.
Зоя Сукпусунова және барлық тұрғындар суды үйге өз ақшаларына кіргізетіні үшін наразы.
– Су жиі жоқ, көптеген адамдар құдықтарды бұрғылауға мәжбүр. Бұл үлкен ақша, және ол барлық жерде таяз тереңдікте емес. Кейбір жерлерде судың Тұщы болуы үшін 70-80 метрге дейін бұрғылау керек. Әр метр ақша! Құдықтың метрі 2 мың теңге тұрады. Міне, 140-160 мың теңге шығады. Сонымен қатар, құмсыз суға жету мүмкін емес. Егер ол құмсыз болса, онда бір-екі күн тұрғаннан кейін ол жай ғана шіріп кетеді, ол иіске шыдау мүмкін емес. Міне, жыл сайын ыстықта қысым жеткіліксіз, содан кейін серпіліс немесе басқа да себептер көп. Неліктен біз азап шегуіміз керек? – әйел сұрақ қояды.
Айта кету керек, журналистер ауылға келген кезде су болды. Жас әйел Рита Хуртина оптимизмсіз бұл аз уақытқа су берілгенін айтты.
– Журналистер келгенде су бар, бірақ сіз кеткен соң, біраз уақыттан кейін қайтадан су болмайды. Айтпақшы, біз су әкелген кезде 100 мың теңге төледік. Су жоқ, біз не үшін ақша төледік? Менің екі балам бар, мүгедектігі бар бір балам бар,оған тамақ дайындап, киімдерін жуып, жуындыру керек.Біресе су бар , біресе су жоқ , болған жағдайдың өзінде әрең ағады, олда сирек кездеседі, — дейді Рита Хуртина.
Ритамен сөйлескеннен кейін журналистер әкімдікте болды.
Сол күні ауыл әкімі Ізғали Давлетов жұмыс орнында болмады, ол Оралға шығып кетіпті. Әкімдіктің бас маманы Талғат Молтуғанов су мәселесі болғанын растап, оның шешілгенін айтты. Сондай-ақ, ол «Қазсушар» ұйымынан жұмыс істейтін және ауыл бойынша сумен қамтамасыз ету жөніндегі маман болып табылатын жергілікті слесарьмен сөйлесуді ұсынды.
Марат Ермеков, слесарь, өмір бойы ауылда тұратын жергілікті тұрғын, су мәселесі шешілгенін айтты.
– Қазір су шығыны азая бастады, өйткені бақшалар аз суарыла бастады,қатты ыстықтар басылды. Бізге су Щапово ауылынан келеді. Ауылдың әр бөлігіне биік нүктеде және ойпатта жақсы жетеді, – деді Марат Ермеков.
Бір аптадан кейін Зеленый тұрғындары редакцияға қоңырау шалып, тағы да су жоқ екенін айтты.
Ауылдықтардың айтуынша, олар өзендерді өз күштерімен және ақшаларымен тазартуды ұйғарды, сонда олар кем дегенде сол жерден су алады. Олар ақша жинап, экскаватор жалдап, өзенді тазарта бастады. Адамдар күндердің бір күні өзенде су болмайды деп алаңдайды. Ауыл тұрғындары әлі күнге дейін ауыл әкімі ештеңе істемейді деп санайды, бірақ олар оны күте алмайды — олар сусыз қаламыз деп қорқады.
Телефон арқылы сөйлескен Даулетов ауылдағы су мәселесі екі күннен кейін шешілуі керек екенін айтты.
– Бізде Щаповодан су ағып жатыр, ал жақында оның екпіні болды, бірақ қазір ол жойылды. Бірақ бізде суды жеткізу тәулік бойы қамтамасыз етілген. Біз суды тікелей Щаповодан алып, ауылға жеткіземіз. Негізінде, көптеген адамдарда су бар, тек ол жер жоғары жерде орналасқан, су нашар жетеді немесе мүлдем жетпейді. Қазір біз суды Зеленоеғе жіберу үшін Щаповодан судың толығуын күтеміз. Бірақ бір-екі күннен соң су болады. Қазір артық шығын көп, – деді Ізғали Даулетов.
Үш апта бұрын артық шығын болды деген сұраққа, бірақ ауылдағы су сол кезде не істесе де, біраз үзілістен кейін «Қазсушар»қызметкерлеріне жүгінуді өтінді.
«Сіз оларға жүгінесіз, олар егжей — тегжейлі түсіндіреді», – деді Ізгали Даулетов.
Мария Драчева