БҚО жеке инвестор су қоймасын қалпына келтіруді жоспарлап отыр
Ол-Шәмсиян жасанды су қоймасын сумен толтырып қана қоймай, айналасындағы суармалы алқаптардағы бақша өндірісін қайта жаңғыртуды қолға алмақ.
Батыс қазақстан облысы Бәйтерек ауданы үшін су мәселесі өзекті-мұнда суару үшін техникалық су жетіспейді, сонымен қатар ауылдарда ауыз су да жиі тоқтап қалады.
«Шәмсиян» су қоймасы Шалғай ауылдық округінің Таловая ауылының жанында орналасқан. Жалпы ауданы 22 гектар су қоймасының қоры 20 миллион текше метрден асады. Кеңестік жылдары су қоймасы арнайы шлюздермен жабдықталған, олар арқылы артық су алынып тасталды. Алайда, 20 жылдан астам уақыт бойы жасанды су қоймасы иесіз қалды, бөгеттер жартылай қирап, онда су қалмады.
БҚО әкімі Ғали Есқалиев жақында Бәйтерек ауданына жасаған сапары барысында Шәмсиян су қоймасында болды, ол бір кездері жақын маңдағы ауылдар мен ауыл шаруашылығы алқаптарын, сондай-ақ Ресей Федерациясының көршілес өңірлерін сумен қамтамасыз етті. Талов ауылдық округінің әкімі Талғат Кантемиров өңір басшысына су қоймасын қалпына келтіруге ниет білдірген инвестор бар екенін, Шәмсиянды жалға беру үшін барлық қажетті құжаттар дайындалғанын айтты. Кантемировтың айтуынша, ең алдымен суды ұстап тұру үшін жаңа қожайын шлюздерді қалпына келтіріп, дамбаның құлаған орындарын жасайды.
«Су тасқыны кезінде қойманы толтыру 20-25 миллион текше метр судың қосымша қорын сақтауға мүмкіндік береді», – деді округ әкімі. – Бұл көлемдер бақша дақылдары үшін 2 мың гектарға жуық жерге себуге жеткілікті болады. Біздің жоспарымызда суармалы жерлер мен бақша өнімдерін қалпына келтіру жұмыстары бар».
Облыс әкімі Ғали Есқалиев Шәмсиянды қалпына келтіру жөніндегі бастама құрмет пен мақұлдауға лайық екенін атап өтті. Бірақ, басқа да міндеттердің қатарында, инвестор облыс үшін тағы бір стратегиялық маңызды міндетті – су қоймасына балық шабақтарын жібере отырып, балық шаруашылығын дамытуды қарастыра алар еді.
Бәйтерек ауданының Зеленый ауылында БҚО әкімі ауылды сумен қамтамасыз ететін «Қазсушар» АҚ басшылығымен кездесті. Зеленый тұрғындары бұл мәселені бірнеше рет көтеріп отыр: жазда су құбыры желілеріндегі қысымның төмендеуіне байланысты адамдар ауыз су тапшылығын бастан кешуде. Каменск өндірістік учаскесінің басшысы Сергей Сементьев өңір басшысына ауылдағы су құбырын салу кезінде кемшіліктер жіберілгенін түсіндірді. Құбырлардағы төмен қысым ауылдың жоғарғы бөлігінде орналасқан көшелерді сумен қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді. Сонымен қатар, жазда суды тұтыну шығыны артады, сондықтан ылғал резервуарларды толтыруға уақыт жоқ. Сементьевтің айтуынша, қыста Зеленый тұрғындары күніне 80 текше метр су тұтынады, жазда бұл көлем 360 текше метрге дейін көтеріледі – демек, ауыз су тапшылығы пайда болады. Сонымен қатар, аудан басшылығының өкілдері Деркөл өзенінің жағасында орналасқан Зеленое ауылында ауыл тұрғындарын техникалық сумен қамтамасыз ету мүмкіндігі бар екенін түсіндірді. Өзеннен ауылға арық бойымен құбырлар салынып, су құйылды. Алайда, кейбір ауыл тұрғындары орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесінен алынған ауыз суды бақтарды суару және мал суару үшін пайдаланады, өйткені Сементьев атап өткендей, бұл оларға арзанға түседі.
«Егер ауылда тұрғындардың мұқтаждықтары үшін техникалық суды пайдалану мүмкіндігі болса, онда ауыл тұрғындарын өзен суымен қамтамасыз ету қажет. Қазір облыс орталығында да су тапшылығы бар. Бұл ешкімге құпия емес. Сумен қамтамасыз етудің барлық нұсқаларын қарастыру керек, адамдар қиындықтарға тап болмауы керек», – деп түйіндеді Ғали Есқалиев.
