Полиция БҚО зейнеткерінің полицияда 9 сағат саяси себептермен болғанын мойындады
1 наурызда ПД қызметкерлері Болат Бисенғалиевті Бәйтерек ауданы Красноармейск кентінен полицияға жеткізіп, оны 9 сағат бойы бөлімнен бөлімге ауыстырып отырды. Бұл ретте зейнеткерге тамақ пен өзге де мұқтаждықтарды айипағанда тіпті су да бермеді. Зейнеткер сотқа шағым түсіргеннен кейін, іс материалдарында түсініктеме пайда болды, онда полиция қызметкері «Саяси белсендіні» оқшаулау үшін «Шаралар қабылданды»деп мойындады.
Орал өңірі полиция бөлімінің бастығы Б. Б. Төремұратовтың түсіндіруінше, Бисенғалиев белгілі бір Ю.Л.Малкин деген біреуден бензин ұрлау фактісі бойынша куәгер болып өткенін жазады, Болаттың айтуынша, тергеушілер қойған барлық сұрақтар тек оның саяси қалаулары туралы болған.
«Мен мұнда қандай іс бойынша осындамын деймін? Олар белсенділік туралы сұрайды. Мен қандай партияда тіргелгенмін. Менің саяси қалауым туралы, Қазақстанның демократиялық партиясы туралы (Опалды банкир М.Әблязов құрған Қазақстанның демократиялық таңдауы партиясымен шатастырмау керек — «ОА»), саяси белсенділік туралы. Тек осылар. Айтпақшы, менің саяси таңдауым-бұл менің конституциялық құқығым және мен бұл туралы біреуге айтуға міндетті емеспін. Олар бір жерде үш сағат, екіншісінде үш, үшіншісінде де осылай ұстады. Ал кейін тіпті мен таңертеңнен кешке дейін полицияда болды деген уақытын көрсете жазылған анықтама да берген жоқ. Себебі олар мені заңсыз алып кеткенін біледі. Полицияда тамақтану да, су да дәретханаға да болған жоқ. Мен қазірдің өзінде 69 жастамын. Осы көтеру оңай емес», – деді Болат Бисенғалиев.
Сонымен қатар, Орал қалалық полиция бөлімінің бастығы Б.Б. Төремұратов түсініктеме бере отырып, ұстау «01.03.2020 заңсыз митингіге шығуға жол бермеу мақсатында», сондай-ақ «оны оқшаулау және Ұлттық қауіпсіздік органдарымен келісілген тиісті шаралар қабылданғанын» (орфография және пунктуация сақталған) мойындады.
Локализация (арнайы)- шектеу, оқшаулау бойынша жұмыс-таратуға қарсы жұмыс, қызмет орнын шектеу.
Болат Бисенғалиевтің мүддесін сотта адам құқықтары жөніндегі халықаралық бюро БҚФ директоры Павел Кочетков қорғайды. Оның пікірінше, құжат полициямен Қазақстанда белсенділер мен журналистерді қудалаудың бар екенін ғана емес, сонымен қатар жоғары тұрған органдармен келісілгенін толық растайды.
«Полиция Болат өз еркімен олармен бірге жүргенін айтады. Алайда, ҚР ҚІЖК-де адамды заң бойынша жауап алуға, егер бұрын жазылған алғашқы екі шақыру қағазы бойынша ол өзі келмесе ғана алуға болады деп жазылған. Кез-келген жағдайда бұл заңсыз. Сонымен қатар, мен прокуратураға 146 — бап – «Азаптау» бойынша іс қозғау туралы өтініш жаздым, өйткені полиция тарапынан қарт адамға деген мұндай көзқарасты азаптау деп атау керек. Содан кейін полиция мәлімдегендей, адамды ұрлықтың куәгері ретінде шақырып, оның саяси таңдауы туралы сұраса? Таңдау, кез-келген адамның, бұл Конституцияда бекітілген азаматтың құқығы. Сондықтан бұл әрекеттерді де заңсыз деп санауға болады. Подполковник «локализация» бойынша іс-әрекеттер Ұлттық бюромен келісілгенін жазады. Бұл Конституцияның барлық деңгейде бұзылатынын толық растайды», – деді Адам құқықтары жөніндегі халықаралық бюроның БҚФ директоры Павел Кочетков.
Қазіргі уақытта Павел Кочетков пен Болат Бисенғалиев азаматтық сотқа талап арыз берді, бірақ судья істі қылмыстық сотта қарау керек деген ұйғарым шығарды. Құқық қорғаушылар судьяның бұл шешімімен үзілді-кесілді келіспейді, өйткені олар бұл жағдайда полиция адамның азаматтық құқықтарына нұқсан келтіреді деп санайды және бұл анықтамаға шағымданады.
Нана Иксанова
