Мобильді аударымдар салығы: бізді не күтіп тұр? Біз егжей-тегжейлі түсіндіреміз
Желіде үкімет жеке тұлғалар да, кәсіпкерлер де белсенді пайдаланатын ақша аударымдарын (картадан картаға) салықтармен қамтуды тапсырған ақпарат белсенді түрде таратылуда. Неге бұл енгізілуде, бұл қалай және кімге қатысты болады, бізге БҚО бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті түсіндіру жұмыстары басқармасының басшысы Айман Қуанова көмектесті.
1. Неліктен аударымдар салықтық бақылауда болды?
Мобильді аударымдар жеке тұлғалар арасында пайдалану үшін жасалды, бірақ бұл сервис кәсіпкерлік мақсаттарда да қолданыла бастады. «Жеңілдету» бойынша жұмыс істейтіндердің үлкен пайызы шығындар есебін жүргізбейді, бірақ жалпы айналымнан тек 3% төлейді. Кейбір кәсіпкерлер, әсіресе пандемия кезінде, мобильді нөмірге тікелей ақша аудару арқылы төлемді қабылдай бастады. Аударымдар тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатудан түскен түсімдердің нақты сомасын жасырады.
2. Мұны қалай жасайтындарды қалай анықтауға болады?
Бірыңғай алгоритм әлі әзірленбеген және оны жасауға көп уақыт кетуі мүмкін. Мүмкін алты ай, мүмкін бір жыл. Тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін төлем белгілерін анықтау жөніндегі жұмыс басталып кетті және екінші деңгейдегі банктермен, «Атамекен» ҰКП-мен және бизнес-қоғамдастықпен бірлесіп талқыланатын болады. Алгоритм принципі нөмірлері мен карталарына аударымдар жиі түсетін тұлғаларды анықтауға мүмкіндік беруі керек. Бұл тұлғалардың деректері олардың атына тіркелген ЖК, ЖШС және өзге фирмалардың бар-жоғына тексеріледі, кез келген жағдайда шартты түрде, күн сайын аударманы алатын жеке тұлғалар бұл іске қатысы жоқ.
3. Кәсіпкерлердің аударымдарына салық салынады ма?
Жоқ, бұл аударымдарға жеке салық салу туралы емес. Аударым құнының пайызы тек банкке байланысты. Бұл жеке тұлғалардан аударымдарды компанияның шоттарына емес, жеке карталарына қабылдайтын кәсіпкерлерді анықтау туралы. Әрбір аударым үшін жеке салық болмайды.
4. Бұл жеке тұлғаларға қатысты бола ма?
Жоқ қатысы жоқ, жеке тұлғалар үшін аударымдар және комиссия-толығымен өздері клиенттері болып табылатын банктермен реттеледі.
5. Кәсіпкерлердің қандай нұсқалары бар?
Бір ғана нұсқа бар-олардың айналымы туралы ашық есеп бере отырып, салықты дұрыс төлеу. Қолма-қол ақшасыз төлемдер үшін әр бөлшек сауда нүктесінде қолма-қол ақшасыз Төлемге арналған POS-терминал болуы керек. Кейбір банктер кәсіпкерлерге QR-төлемдер сервистерін ұсынады, олар телефонға орнатылған қосымша арқылы төлемдерді қабылдауға мүмкіндік береді.
6. Егер кәсіпкер әлі күнге дейін POS-терминалды бастамаса (немесе сатып алса, бірақ пайдаланбаса) және клиентке қолма-қол ақшасыз төлем жасаудан бас тартса ше? Салықтан келіп, оны тексере ала ма?
Мүмкін, бірақ жағдайлар бар. 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда шағын кәсіпкерлік субъектілеріне бару арқылы тексерулер жүргізуге мораторий қолданылатындықтан (ол 2023 жылға дейін қолданылады), онда салық төлеуші жеке өтініш бойынша келе алады. Сіз оны Wipon Cashback телефон қосымшасы арқылы шағымдар бөлімінде – банк картасын қабылдаудан бас тарту арқылы қашықтан бере аласыз.
7. Тек өтініш беру керек қой, солай ма?
Жалпы-иә, бірақ салықтық тексеру кезінде терминал кенеттен орнында болатын жағдайлар болады, ал Интернеттің нашарлығынан немесе бұзылуынан бұрын жұмыс істемегендер жұмыс істейді. Бұған жол бермеу үшін міндетті емес, бірақ өтініш беруші POS-терминалдың болмауына немесе жұмыс істемеуіне байланысты картаны қабылдаудан бас тартқаны туралы бейне түсірген жөн. Сонда салық органдарына кәсіпкерге кепілдік беріледі.
Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін Қазақстанда 2021 жылдан бастап мемлекеттік кірістер органдарына мемлекеттік қызметшілердің міндетті есебін енгізген болатын. Мемлекеттік қызметшілер, олардың жұбайлары мен оларға теңестірілген адамдар 1 қаңтардан бастап активтері мен міндеттемелері туралы декларация тапсыруға міндетті. Есептің тізбесіне Қазақстанда және шетелде жылжымайтын мүлік және авто туралы бағандар, сондай-ақ банктік шоттар, ақша, кредиттер, үлестер, акциялар және тағы басқалар енгізілген. 2024 жылдан бастап Қазақстанның барлық халқы декларацияланатын болады.
Нана Иксанова
