«Қиындықтар болса? Онда сіз қозғаластасыз»
Екі жыл бойы Оралда «Uralskrunners» жүгірушілер қозғалысы пайда болды, ол тез арада жаппай бола бастады. Сондай-ақ, оның қатысушылары қала бойынша жүгіру жолдарын салып, қоқыс жинау бойынша акциялар ұйымдастырып, мұқтаж жандарға көмек көрсете бастады. Осының барлығы қалай болғанын бізге осы қозғалыстың негізін қалаушы 34 жастағы Асхат Рамазанов айтып берді.
Асхат Орал қаласында туған, 27-ші мектепте оқыған. Үйленген, екі кішкентай қызы бар. Үлкені-үште, екіншісі-жаста. Ол «Fiesta», «UR7», «Banana» дүкендер желісінің және «Fiestagroup»құрылыс компаниясының тең иесі.
Бәрі қалай басталды
– Мен бала кезімнен түрлі спорт түрлерімен айналыстым. Қазақстанның жасөспірімдер құрамасының қақпашысы болдым, әлем чемпионатына қатыстым. Содан кейін ауырып, спортты тастауға тура келді. Бірақ мен сонда турникке бардым, жүгірдім. Барлық спорт түрлерінде жүгіру-бұл негіз, сіз әрқашан жүгіресіз.Мен жүгіруді жақсы көрдім, мен үшін ол медитацияға айналды.
Бірде мен Атырауда дүкенді тексеріп, Оралдық жігітпен бірге түскі ас іштім. Оның аты Руслан, ол маған: «Асхат, маған бизнес туралы бірнеше кеңес берсеңіз-ақшаны қалай дұрыс төлеу керек, уақытты қалай бөлу керек», – дейді. Мен оған күліп: «Жақсы, әңгіме жоқ. Егер таңғы алтыда тұрып бірге жүгірсең, онда мен саған түсіндіремін» дедім.
Оны біліп, ол келмейді деп ойлады.
Келесі күні таңертең одан қоңырау: «Асхат, сен қайдасың, мен сені саябақта күтіп тұрмын», – дейді.
Таңғалдым. Тез тұрып, саябаққа жүгірдім. Біз үш шақырымдай жүгірдік, әртүрлі тақырыптарда сөйлестік. Ол қоштасып: «Ертең де жүгірейік», – дейді. Мен келістім. Екінші күні жаңбыр жауды, ол келмейді деп ойладым. Жоқ, келсем ол сонда тұр.
Білесіз бе, ерте ояну және адамдармен сөйлесу-бұл керемет сезім береді! Мүмкін, бұл басқа біреуге қызықты болар деп ойладым. Мен жазып алдым.
әлеуметтік желіге бейнеөтініш: «Кімге қызық – ертең сағат 6-да сөйлесеміз, жүгіреміз». Келесі күні таңертең менімен бірге жүгіруге он адам шықты. Мен жүгіріп, бірдеңелер айтып келе жатам. Жүгіруден кейін біз бәріміз шөпке отырдық және бизнес туралы сөйлесе бастадық. Мен кәсіпкер болғандықтан, жігіттер маған сұрақ қояды. Мен жауап бере бастадым және көптеген адамдарға ұнады. Барлығы ертең де жүгіруге ниет білдірді. Міне, екінші күн, үшінші, төртінші…
Содан кейін біреу ұсынды-біз әлеуметтік парақша ашайық, онда жүгіруден бейне түсірейік. Олар атауды ойлап тапты. Біз күнделікті жүгіруді жаза бастадық. Күн сайын біз көбейе бастадық. Ешқандай жоспар болған жоқ. Тек жүрек шақыруы болды…
Жүгіру-өте күшті сүзгі. Таңертеңгі алтыда өте аз адамдар ояна алады. Ал шыға жүгіріп,… Көп адам келді, бірақ барлығы қалған жоқ. Барлығы бір ай, бір жыл, екі жылға шыдамағандар болды.
Үйіңізді жинау ұят емес
Таңертеңгі сағат 6 – да, қыста, күзде, ыстықта немесе аязда оянатын адамдар, бәріне қарамастан, өте күшті адамдар, олар көп нәрсеге қабілетті.
Бір жыл менімен бірге жүгіретін кейбір жігіттермен біз бизнес аштық. Мен адамның жетістігі оның әлеуметтік шеңберіне байланысты екенін нақты білемін. Жүгіру сізге қажет адамдарды жояды. Мұндай ортада болу өте керемет.
Біздің «Uralskrunners» клубының миссиясы жоғары. Әрине, біздің орталықтың тартылысы – бұл жүгіру. Бірақ менің ойымша, мақсат тек физикалық денсаулық емес. Бірақ «алдамаңыз, ұрламаңыз»сияқты негізгі құндылықтар. Адам кітап оқып, тәжірибесімен бөлісуі керек. Әрине, қаржылық тәуелсіз болу. Осы төрт бағытты біз өз клубымызда ұстауға тырысамыз.
Ең алдымен, клуб сізге адамдарға не қажет екенін үйретеді. Біз, әдеттегідей, ең алдымен, өзімізді ғана ойлаймыз. Ал біздің клубта беруге үйретеді. Өйткені, адамның басты мақсаты – адамдарға қызмет ету. Неғұрлым көп берсеңіз, соғұрлым көп аласыз.
Біз экологияға қамқорлық жасаймыз, өйткені бұл біздікі. Менің қоқысталған жерде өмір сүргім келмейді! Бізде қоқысты жинау бойынша акциялар жүйелі түрде өткізіліп тұрады. Біз бірнеше сағат бойы инстаграмда отырамыз, кез-келген сериалға уақыт бөлеміз, неге ортамызды тазалауға уақытымыз жоқ? Тазалықта ештеңе жоқ. Қоқысты тазарту ұят емес, қоқыс арасында өмір сүру ұят!
Мен кәсіпкермін және бәрін монетизациялауды ұнатамын. Мен жиналған қоқысқа қарадым, сосын досыма ол қалдықтарды – алюминий, пластик, макулатура сатып алуды, бізден осы қоқысты сатып алуды ұсындым. Ол келісті. Біз біртіндеп ақша жинай бастадық. Қоқысты жинаудың барлық процесін біз әлеуметтік желілерде жарияладық. Осы процесте біздің акцияларымызды қолдауға дайын демеушілер пайда болды. Тіпті құпия адам 200 мың жіберді, тіпті оның кім екенін де айтпады. Бұл ақшаға біз 100 мың жүлде қорымен қоқыс жинау чемпионатын өткіздік.
Біздің қоқыс жинау бойынша қозғалысымыз қарқын алып, бізге құдықтар қазып жүрген жігіттер жүгінді. Сол кезде қатты құрғақшылық болды. Біз қоқысты сатудан 300 мың теңге көлемінде көмек көрсеттік және екі кентте – Шыңғырлау мен Переметный ауданында – құдықтар соғылды. Бір мәселе екіншісін шешкен кезде бұл өте керемет.
Клубтың алғашқы марафоны туралы
Бұл өте ауыр жұмыс болды. Мыңнан астам адам қатысуға ниет білдірді. Медаль жасау керек, форматтарды ойлап табу керек. Әкімдікпен келісу, полиция, дәрігерлер тіркеу – бұл үлкен жұмыс болды.Бірақ біз күнделікті өмірдегідей қиындыққа бет бұрамыз. Егер қиындықтар болса, онда сіз қозғаласыз, сіз тұрғаннан гөрі алға қарай жүресіз. Кейбір балалар: «Саған бұл не үшін керек – сонша уақыт, сонша күш пен қаражат жұмсау керек?”. Мен бұл сұраққа жауап бердім. Кем дегенде, мұндай процестерді ұйымдастыруды үйрету үшін. 1000-1500 адамға арналған іс – шараны ұйымдастыру-бұл қандай тәжірибе екенін елестетіп көріңіз. Жалпы, басты міндет-адамдардың назарын денсаулыққа аудару болды.
Жаман әдеттер ешқашан жеңе алмайсың, оларды тек ауыстыруға болады. Жағдай жасаған кезде адамдар жүгіре бастайды, дамиды, кітап оқиды.
Киров саябағында олар жүгіру алаңын жасады. Бұл жақсы серпін берді, қалада спортты дамыту-адамдар жаппай жинала бастады, жүгіре бастады, роликті конькимен сырғанай бастады.
Біз 2019 жылы краундфандинг жобасын жасадық — Тұңғыш Президент алаңында жүгіру жолын салдық. Менің ойымша, бұл өте маңызды сәт болды – қала тұрғындары осы алаңның құрылысына қолын созып, керемет қайырымдылық жасай алды. Содан кейін кәсіпкерлер көмектесті. Қала билігі біздің қозғалыс қаладағы спортқа қандай серпіліс бергенін көргенде, олар «Наубайхана ауданында» жүгіру жолын салды, қазір олар үлкен жүгіру алаңын салуда. Менің ойымша, біз мемлекетімізге көрсете алдық – егер спортқа қолайлы жағдай жасасақ, онда адамдар жаттығатын болады.
Жақында, 18 шілдеде Оралда біз алғашқы «trail» жарысын өткіземіз – бұл жолсыз жүгіру. Бөкей ордасы ауданының 220 жылдығына, Ресеймен шекара бойындағы құмға 10 шақырымдық жүгіру. Онда да керемет болады.Келесі жүгіру жарысы қыркүйек айында немесе қазан айының басында өтетін «Ақжайық марафоны»болмақ. Біз шамамен 1500-2000 қатысушыны жоспарлап отырмыз. Қысқы жүгіру жарысын дәстүрлі түрде әр қыста өткіземіз.
Егер сіз жақсылық туралы ойласаңыз
Жеке тұлғаны қалыптастыруда қоршаған орта өте маңызды рөл атқарады. Біздің клубтан сен әрқашан қолдау табасың адамдар сені қолдайды, ешкім ешкімді айыптамайды. Көптеген сол адамдар бізге келіп, тіпті үйінде ала алмаған қолдау табуда. Біз адамдарды сол қалпында қабылдаймыз. Біз кемелді емес екенімізді түсінеміз. Біз оған бірінші болып сұрақ қоямыз: «Сізде не жақсы бар?”. Және, елестетіп көріңізші, адамдар ашыла бастайды, адамдар өзіне сене бастайды. Бірте-бірте үлкен жетістіктерге жетеді.
Бізде қазірдің өзінде»жұлдыздар» бар. Міне, Ілиясов Баубек, ол Ақсуат ауданынан. Біздің клубқа келіп, Алматы, Астана қалаларында жеңіске жетіп, жүлделі орындарға ие болды. Ақсайдан Оралға дейін 150 км, содан кейін Оралдан кентке дейін 220 км жүгірді. Оның, әрине, ерекше көрсеткіштері бар. Жалпы, бізде барлық жігіттер жақсы.
Клубта қанша жұп пайда болды, білесіз бе? Қазірдің өзінде 5-6 отбасы пайда болды.
Қорқыныш және оны жеңу туралы
Әлем соншалықты реттелген, егер бәрі оңай болса, онда бәрі сәтті бизнесмен, спортшы және т.б. болар еді. Қиындықтар не үшін жасалады? Олардан өтіп, күшті болу үшін. Сондықтан ойлану керек, неге мен қорқамын? Мен жоғалтудан қорқамын? Жалпы қорқыныш дегеніміз не?
Біз Uralskrunners-те бір рет отырып, қорқыныш деген не екенін талқыладық. Әркімнің өз теориясы болды. Мен: «Жарайды, енді сөзден іске дейін. Ертең бәрін ойыққа шомылайық». 50 адамның үшеуі ойыққа шықты. Бұл балалар ойықтан шығып, маған: «Асхат, біз түсіндік, қорқыныш – бұл біздің басымымызда, бұл елес», – деді.
Жазып алған Илья Кравченко