Орал қаласындағы модульдік жұқпалы аурулар ауруханасының жансақтау бөлімі ауыр науқастармен толған-фоторепортаж
«Орал апталығының» бас редакторы Тамара Еслямова 7 шілдеде «Жұлдыз»ықшам ауданындағы модульді жұқпалы аурулар ауруханасында бірнеше сағат өткізді. Мұнда реанимация бөліміндегі барлық төсек-орындар толған, ал ауруханадағы төсек-орын қорының он пайызынан азы қалған.
«Аурухана директоры Надия АХМЕТОВА мені бірден ауруханаға жіберуге келісті. Мені «батыл» деп атады. Мен өзімді олай санамадым, мен өткен вакцинация маған қауіпсіздік сезімін берді. Мен журналист ретінде ковид ауруханасына барып, оқырмандарға көргенімді, естігенімді және сезінгенімді көрсетуге міндеттімін», – деп түсіндіреді Тамара өз шешімін.
Қорғаныс костюмімен жабдықтау, содан кейін «лас аймақтан» шығу шамамен бір сағатты алды. Менің әрбір қозғалысымды эпидемиологтың көмекшісі Замира Әлімбетова бақылап отырды. Қолғаптың бір жағын шешсеңіз – қолыңызды арнайы тазартқышпен жуасыз, екіншісін шешсеңіз-қолыңызды қайтадан тазартқышпен жуасыз. Бұл әрекетті жіберіп алсаңыз-қатаң ескерту беріледі.
Соңында біз «лас» аймаққа кірдік және ауруханаға кіруге мүмкіндік бергендей, аурухана директоры Надия Ахметова блок дәлізіндегі алғашқы есікті ашты. «Міне, науқас жаңа ғана босанды», — деді ол төсекте жартылай жалаңаш жас әйелді көрсетіп. Мен оның көгілдір көздерін көрдім, ол жымиды. Дәрігер сәбиді столда қарап жатты.
«Қазір бізде ковидпен 11 жүкті жатыр» — мұнда және ескі ғимаратта. Олар үшін ковидпен ауыру – қауіпті», – деп түсіндіреді Ахметова.
Көрші палатада тағы бір босанған әйел төсекте ұйықтап жатыр. Тыныс жетіспеушілігінен беті қарайып, жоғары температурадан еріндері жарылған. Кішкентай қыз керуеттің жанында ұйықтап жатыр.
«Біз сүт қоспасымен тамақтандырамыз», — деп түсіндіреді Ахметоваға дәріер – неонатолог. «Анасы оны таңертең бір рет емізді. Содан кейін оған ковид препараттары беріліп, енді баланы емізбеу ұсынылды».
«Бұл оның алтыншы баласы», — деп қосты медбике.
«Мұнда бізде реанимация бар», — деп Ахметова келесі есіктерге кіргенде ескертті. Палатаның іші төсек-орынға толы. Мұнда он адам бар. Адамдардың қиналған жүздері мен олардың келбеттері, маған масканың екі қабаты мен арнайы қорғаныс көзілдіріктерінің астында дем алу қиын екенін ұмыттырып жіберді. Әйелдер мен ер адамдар жабынмен бөлінген. Барлығы негізінен қарт адамдар.
Олардың кейбіреулері оттегі маскаларының астында жатыр, өкпелеріне ауа айдауда. Олардың өкпе тұстары толқындай соғуда. Олардың көздері басқа жаққа қадалған, дәрігердің сұрақтарын бірден естімейді.
«Апа, апа, олай жатпаңыз!»- Надия Абриковна төсекте жатқан әйелді түзейді. Ол қандай да бір дыбыстар шығарады, ол келісетін сияқты. Екі медбике оған шалқасынан жатуға көмектесті. Жетпіс жастағы әйелдің жүзінен мен оның қиналып жатқанын көремін. Оның барлық дерлік беті түтік қосылған маскамен жабылған. Оларға баратын оттегі оның өмірін сақтайды.
Бұл адамның төсегіне дәрігерлер жиналады. Ахметова төсек жабында көтеріп, аяғын ұстап көрді. Оның жағдайы оған ұнамайтыны анық. Науқас оттегі маскасының астында, ес-түссіз.
Егде жастағы ауыр әйел терезе жақтағы төсекте жатыр. Ол терең комада, интубацияланған. Бет-жүзі көкшіл тартқан, ал қолдарында иненің көгерген орындары. Төсектің артқы жағында оның аты — жөні, туған жылы-1938 жыл деп көрсетілген. Менің тамағыма тас тығылғандай, көзіме жас келді. Мен қабырғаға тақалып, дәрігерлерге қараймын. Олардың алаңдаушылығы әйелдің өте ауыр жағдайын көрсетеді.
Тағы бір реанимациялық палата. мұнда да барлық төсек-орындарды пациенттерге толы, олардың көпшілігі дәрігерлердің сұрақтарын әрең естиді. Олардың барлық назары бір жерде, бәрі ауамен аздап дем алуға тырысады. «Олардың өкпесі 50 — 70 пайыз, кейбіреулері жүз пайызға зақымдалған», — дейді дәрігер маған сыбырлап.
Тағы бір палата — бұл жерде бір төсек, онда оттегі маскаларымен жабылған бір әйел отыр. Дәрігерлер оған сұрақтар қояды. Әйел айналасына мағынасыз көздермен қарап, «Нор-ма — но» деген сөздердің үзінділерін әрең шығарады… оның қасындағы дәрігерлер айтарлықтай босаңсыған. «Біз оны ана жақтан алып шықтық, оның динамикасы жақсы, ол жақында үйге барады», — деп түсіндіреді маған.
Ақ фигураларға оралған медицина қызметкерлері пациенттердің төсектерінің жанында баяу және үнсіз қозғалады, қолдары мен аяқтарын қозғап, төсекте отыруға көмектеседі, өз-өзіне келгендердің астын тазартады. Жасыл төс белгімен — орташа медициналық персонал, көк және қара — дәрігерлер. Мен олардың тек көздерін ғана көремін. Маған қарап, олар менің көзіме мұқият қарайды. Олар маған маңызды нәрсені үнсіз жеткізуге тырысатын сияқты. Мен олар үшін басқа жақтың адамымын, аурухана қабырғаларының ар жағынның, ауырсыну мен қорқыныштың шоғырлануын, жанашырлықты білмей, оны білгісі келмейтін жақтың. Ал олар 15 күндеп ауруханадан шықпайды.
«Біздің отбасымыз біз мұнда соғыста екенімізді біледі», – деп сыбырлады маған ақ фигура. Мен оның көзін ғана көремін. Қара бейджде оның аты жоқ.
«Мен облыстық ауруханада реанимацияда істеген он жыл ішінде,мұндағыдай бір жыл ішінде осыншама адам қайтыс болғанын көрмедім», — деді реаниматолог Кристина Барсегян.
«Қатты шаршадыңыз ба?»— сұрадым оны.
«Айтпа. Бізде қатты шаршау бар», – деп жауап береді Кристина.
Бұл ер адам дәл осы ауруханада бір ай жатты. Жүдеген, жақтары мен иектері суалған. Оны шығаруға дайындауда. Олар бөлмеде отыр беттерінде оттегі маскасы бар. «Сізге оттегі не үшін керек? Өзіңіз дем ала аласыз», – дейді Надия Ахметова. Ер адам мұндай ұсынысқа алаңдайды. Ол дәрігерлерге алақ-жұлақ қарайды. Осы сәтте олардың көз алдында күлкі пайда болады. Ер адам оларды күлдіргені анық. «Ол қорқады, оттегі маскасымен қоштасқысы келмейді, ол өзім дем алу мүмкін емес деп ойлайды», — деп түсіндіреді сыбырлап бөлім меңгерушісі Махамбет Байдушев науқас естімеуі үшін маған жаймен.
Біздің төрт сағаттық тексерісіміз аяқталады. Біз реанимация бөлімшесінен шықтық. Есіктен шыққан кезде мен оттегі аппараттары мен (өкпені жасанды желдету) ӨЖЖ-дің ырғақты дыбысын естимін. Және науқастардың аурудан ыңырсыған дауыстарын…
Бұл қабылдау бөлімі. Жаңа ғана «жедел жәрдем» бұл әйелді жеткізді. Ол жыламсырай дірілдеген дауыспен бір нәрсені қайталай береді: «Өкінішті! Мен саяжайда отырдым ғой, ешқайда шықпадым. Мен алтыншы ауырып жатырмын. Аяқ, қолыма бетіме ине тығып жатқандай. Менде іш өту бар. Басым айналып жатыр. Мен бір апта бойы дым тамақ ішпедім…».
Надия Ахметова өкпесінің суретін қарап, дәрігерге бас изейді. «Ия, ковид. Өкпеге зақым келіп жатыр. Оның сусыздануы күшті, тез жатқызыңыз».
Әйелден сұрап жатыр:
– Сіз вакцина алдыңыз ба?
Әйел сол жылаған дауыспен жауап береді:
«Жоқ. Мен ешқайда шықпаймын, неге маған вакцина керек!».
Мұны мен палаталарға кірген барлық науқастардан естідім. Барлығы вакцинацияланбаған. Және бәрі: «Үлгермедік» деді.
Тамара Еслямова
Суреттер автордікі
Репортаждың толық нұсқасы «Уральская неделя» газетінің нөмірінде жарияланады.
