«БҚО-да қаңғыбас иттерді зарарсыздандыру бағдарламасы тиімсіз» – мал дәрігері
«Қаңғыбас жануарларды зарарсыздандыруға бөлінген 63 миллион теңге желге ұшты. Мен бұл пікірді қолдаймын, әрі қарай қорғаймын», — деді тәжірибесі бар ветеринар Ирина Львовна Рыскина.
Тапсырыс беруші-ветеринария басқармасының деректері бойынша, ағымдағы жылдың басынан бері облыс бойынша 2086 жануар биостерилизациядан өтіп, мекендеу ортасына қайтарылды. Бірақ Ирина Львовна иттерді тіршілік ету ортасына қайтаруға болмайды дейді.
«Біз стерилизациядан кейін жануарларды босатуға үзілді-кесілді қарсымыз. Менің пікірім бір мәнді емес-қала көшелерінде қаңғыбас иттер болмауы керек. Ұстағасын-иесін іздеңіз».
– Ит-топталып жүретін жануар. Олар өз аумақтарын және тамақтанатын жерлерін қорғайды және топтасып адамдарға шабуыл жасайды. Кастрация тек жыныстық құлшынысты жояды, яғни серіктес іздемейді. Бұл бағдарламаның жалғыз артықшылығы-қаңғыбас иттерді өсірмейді, бірақ олар көптеген жылдар бойы өмір сүреді және қауіпті», — деп түсіндіреді Ирина Рыскина.
Ветеринардың пікірінше, биостерилизация мемлекеттік бағдарламасына аула иттерін қосып, иелеріне оларды тегін немесе жеңілдетілген бағамен зарарсыздандыруға мүмкіндік беру керек.
– Қаңғыбас иттер өсіруді тоқтатса да, олар азаймайды, өйткені көшеге кіретін күшіктердің негізгі саны — ауладағы күшіктер. Ит аулада тұрады, оған еркегі келіп күшіктер пайда болды, олар кішкентай кезінде олармен ойнайды. Олар өскен кезде оларды қорапқа салып, қоқысқа тастайды. Сондықтан, егер тек қаңғыбас иттер зарарсыздандырылса, олар аз болмайды.
Қазіргі уақытта жануарларды зарарсыздандыру бойынша операцияларды аграрлық университет жүргізеді, сол жерде қажетті вакциналар жасалады және жануарларды аз кем ұстайды.
Ирина Рыскина олардың зарарсыздандыру техникасын ескірген және тиімсіз деп санайды.
— Иттер біздің клиникаға тігістермен, қан кетулермен келді. Зоотехниктер маған бірнеше рет буаз иттер тігістермен, чиптермен келіп күшіктегенін айтты. Мәселе осы араласулардың орындалу сапасында тұр.
Ветеринар қала көшелерінде қаңғыбас иттерден қалай арылуға болатындығы туралы ойларымен бөлісті.
— Менің ойымша, мәселе келесідей шешілуі керек: ит ұсталды, карантинге алынды, яғни оқшауланды, міндетті түрде егілді және ол осы карантинде белгілі бір уақыт (екі айдай) болуы керек-бұл жануарлардың санына байланысты.
Әрі қарай, жануардың иесін іздеу керек. Егер бар болса, оған зарарсыздандырылған және чиптелген итті оның жауапкершілігіне беріп және оны сыртқа шығармау керек.
— Мен қаңғыбас жануарлардың эвтаназиясына жол беремін, ол адамгершілікке жатады және ауыртпайды. Ұсталған иттер, егер олар шамадан тыс ұсталса да, бекітілген болса да, сүзгіден өтуі керек. Яғни,оның сипаты оның иесімен бірге өмір сүре алатындығын анықтайды. Егер ол мүмкін болмаса және туғаннан бастап қаңғыбас жануар болып, иесімен бірге өмір сүргісі келмесе, эвтаназияны қолданыңыз», — деп кеңес береді ветеринар.
Татьяна Шеховцова
