Қазақстанда дәрі тапшылығы болмайды. Бірақ олар кем дегенде 20%-ға қымбаттайды
Ресейге қатысты санкциялар аясында ҚР медициналық препараттар нарығымен не болады? Сарапшылардың айтуынша, дәрі-дәрмек тапшылығын күтуге болмайды, алайда олардың құны доллар мен еуро бағамының өсуінен кейін өсуі мүмкін, өйткені өз фармацевтикалық зауыттарының болуына қарамастан, дәрілік препараттардың басым бөлігі ҚР-ға шетелден әкелінеді. Қазіргі уақытта дәріханалар ескі қорларды сатуда, сондықтан біз бағаның өсуін әлі сезбейміз. Алайда, фармацевттердің айтуынша, бұл жағдай ең көбі үш айға созылады.
ҚР Ұлттық статистика бюросының ақпараты бойынша, Қазақстан Ресей, Украина, Беларусь, Өзбекстан, Үндістан, Еуропа құрлығы елдері мен АҚШ-тан дәрі-дәрмектерді импорттайды.
«Барлық дәрі — дәрмектердің 13% – ы Қазақстанда өндіріледі, шамамен 40% – ы ТМД-дан әкелінеді, қалғаны шетелден сатып алынады. Дәрі-дәрмектер Қазақстанға Ресей арқылы жеткізіледі, бірақ қазір логистика жүйесі өзгеруі мүмкін және Грузия, Түркия, Әзірбайжан арқылы жеткізіле бастайды. Дәрі-дәрмек тапшылығы болмайды, бірақ олардың бағасы көтерілуі мүмкін. Біріншіден, валюта бағамының өсуі есебінен, екіншіден, логистикадағы өзгерістер есебінен. Дегенмен, Қазақстанда дәрі-дәрмектердің барлық түрлеріне шекті рұқсат етілген бағалар бар және денсаулық сақтау министрлігі оларды жылына екі рет өзгерте алады», – дейді БҚО бойынша фармбақылау департаментінің басшысы Сәбит Искендеров.
Сәбит Искендеров «Фармация» СК осы жылы ауруханалар мен емханаларға арналған дәрілік препараттарды ескі бағалар бойынша сатып алғанын атап өтті: диабетиктерге арналған шығын материалдары, онкологиялық және кардиологиялық науқастар мен астматиктерге арналған тегін дәрі-дәрмектер.
«Талап» АҚ өкілі Александр Евдокимовтың айтуынша, қазір дәріхана желісі арқылы олар дәрі-дәрмектерді ескі бағамен сатады және 3-4 айға қоры бар.
«Көтерме саудагерлер «Фарм», «Медсервис» және басқа компаниялар бізге дәрі-дәрмектерді белгілі бір бағамен жеткізеді. Біз сауда маржасын жасаймыз, бірақ ҚР Денсаулық сақтау министрлігі белгілеген шекте. Біз де, бөлшек сатушылар да, көтерме саудагерлер де дәрі-дәрмектің шекті бағасынан асып кете алмаймыз. Қазіргі уақытта олар өңделмеген. Алайда, егер министрлік шекті бағаны көтермесе, көтерме саудагерлер дәрі-дәрмектерді жеткізуді тоқтата алады. Қазақстан импортқа тәуелді: американдық және еуропалық дәрі-дәрмектер соңғы уақытта 20% – ға қымбаттаған валютаға сатып алынады. Тиісінше, дәрі-дәрмектердің өздері бірдей пайызға қымбаттауы мүмкін. Сондай-ақ, ресейлік дәрі-дәрмектер доллар мен еуроға сатып алынатын шетелдік шикізатқа байланысты бағаға түсуі мүмкін. Қазір Еуропа мен АҚШ Ресейге дәрі — дәрмектер мен шикізатты жеткізуді тоқтатпайтыны маңызды, өйткені адамдардың өмірі мен денсаулығы осыған байланысты», – деп түсіндіреді Александр Евдокимов.
Алматылық экономист Алмас Чукин «Орал апталығына» берген түсініктемелерінде қазақстандықтар дәрі – дәрмек тапшылығынан қорықпауы керек-Үндістан мен Қытай еуропалық және американдық фармацевтикалық нарыққа балама ретінде әрекет етуі мүмкін деп мәлімдейді.
«Дәрі-дәрмектердің бөлшек саудада қымбаттауы-бұл факт. Ең бастысы, «Фармация» СК-да ауруханалар мен мекемелерге арналған дәрі-дәрмектер қоры бар, ал келесі жылы шенеуніктер сметаларға түзетулер енгізіп жатыр. Дәрі-дәрмектердің өздері ғана емес, сонымен қатар импорттық жеткізілімдерге тәуелді медициналық жабдықтар да қымбаттайтынын түсіну керек. Қазір қазақстандықтарға емделушілер үшін тегін негізде көптеген дәрі — дәрмек ұсынатын жергілікті сақтандыру қорына тұрақты аударымдар жасау маңызды», – деп атап өтті сарапшы.
Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін біз көрші мемлекетке қатысты санкциялардың жалпы ел экономикасына, тұрғын үй мен азық-түлік бағасының қымбаттауына әсері туралы жазған болатынбыз.
Александра Федорова