Әділет вице-министрі әкімдердің сайлауы туралы айта отырып, «популистік сипаттағы» тәуекелдер туралы мәлімдеді
12 мамырда өткен брифингте Қазақстанның Әділет вице-министрі Алма Мұқанова «популистік сипаттағы тәуекелдер» туралы мәлімдеп, Президент үшін Ақорда бастамашылық жасаған Конституцияға түзетулерде қалалар мен өңірлер әкімдерінің сайлауына ықпал ету мүмкіндігінің сақталуы туралы сұраққа жауап берді. (Азаттық)
Түзетулер тармақтарының біріне сәйкес президент облыстар мен ірі қалалардың әкімі лауазымына кемінде екі кандидатура ұсынады және Мұқанова түсіндіргендей, депутаттармен келіскеннен кейін әкім тағайындауға құқылы. Ол депутаттардың «ұсынылған кандидатурамен келіспеу мүмкіндігі болатынын»атап өтті.
Вице — министр атап өткендей, Қазақстандағы әкімдердің сайланбалылығы – «кезең-кезеңмен». «Қазіргі саяси жағдай мен уақыт талабы келісудің және тағайындаудың осы кезеңдерін өзгерту және сақтау қажет екенін көрсетеді», — деді ол.
– Бұл неге жасалып жатыр? Кезең-кезеңмен әкімдердің сайланбалылығын енгізу өзіне белгілі бір тәуекелдерді арқалайды. Популистік сипаттағы қауіптер. Облыстар деңгейінде біз саясат жүргізу туралы айтамыз, әкімдердің өкілеттігі өте ауқымды мәселелерді қамтиды. Қазір біз [билікті] орталықсыздандыру және өңірлерді күшейту туралы айтып отырғанымызды ескере отырып, орталықсыздандыруға осы көшуді өте байсалды түрде жүргізу қажет, — деді Мұқанова.
Вице-министрдің айтуынша, депутаттарға Президент ұсынған әкім лауазымына кандидатурамен келіспеу құқығын беру жанама сайлауға «жол ашады».
Саясаттанушылар бұған дейін президент әкім лауазымына кандидаттарды мәслихатта дауыс беру үшін ұсынатын тармақтың жанама сайлауға ешқандай қатысы жоқ екенін және іс жүзінде әкімдерді тікелей тағайындау туралы айтып отырғанын атап өткен болатын.
5 мамырда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу мәселесі бойынша 5 маусымда республикалық референдум өткізу туралы Жарлыққа қол қойды.
Сарапшылардың пайымдауынша, референдумға ұсынылатын Конституцияға енгізілетін түзетулер Президенттің Қазақстанның саяси жүйесіндегі орталық рөлін сақтап қалады. Жалпы алғанда, Негізгі Заңның 33-бабына 56 өзгеріс енгізу ұсынылады. Бюллетеньде бір ғана сұрақ болады: «Конституцияға өзгерістер мен толықтыруларды қабылдайсыз ба?».
12 мамырда билік референдум өткізуге республикалық бюджеттен 16,4 миллиард теңге (37,1 миллион доллардан астам) жұмсауды жоспарлап отырғаны белгілі болды.
