«Ақжайық» ӘКК мен Орал қаласының экс-әкімі бизнесмендерге 23 учаскені заңсыз берген
Ірі Орал бизнесмендеріне жер телімдері заңсыз берілді. Бұл факт БҚО бәсекелестікті қорғау және дамыту Агенттігі Департаментінің тексеруінен кейін анықталды. «Ақжайық» ӘКК тексеру нәтижелерімен келіспеді және оларға сот тәртібімен шағымдануға тырысқанымен, оларға бас тартты. Енді ӘКК-ге сенім білдірген бизнесмендердің учаскелері мәжбүрлі түрде алынады, бірақ олардың кейбіреулері іске қаржы салып үлгерді.
Батыс Қазақстан облысының мамандандырылған ауданаралық әкімшілік соты «Ақжайық» ӘКК – нің БҚО бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің (бұдан әрі-агенттік) департаменті тарапынан ӘКК әрекеттерінде бәсекелестікті қорғау саласындағы заң бұзушылықтардың бар екендігі туралы хабарламаны заңсыз деп тану және оның күшін жою туралы талап арызы бойынша істі қарады.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, агенттік ӘКК қызметін талдай келе, корпорация ҚР Жер кодексінің 48-бабын бұза отырып, кәсіпкерлерге 23 жер учаскесін бергенін анықтады.
Әңгіме басым жобалар тізбесіне енгізілмеген инвестициялық бизнес-жобаларға учаскелер беру туралы болып отыр. БҚО-да агроөнеркәсіптік сектор, білім беру және денсаулық сақтау салалары басым болып саналады. Осындай бизнеспен айналысуға шешім қабылдаған кәсіпкерлерге мемлекет қысқа жалдаудан кейін меншікке сатып алуға болатын учаскелер түрінде қолдау көрсетеді. Алайда, ӘКК кәсіпкерлерге тұрғын үйлер салуға, құрылыс материалдарын сатуға және сауда орындарына мемлекеттік жер берді.
«ӘКК — нің барлық іс-қимылдары тұрғын үй құрылысының қарқынын кеңейтуге және бірлескен инвестициялық жобаларды іске асыру арқылы олардың азаматтар үшін қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған», – деп сотта»Ақжайық» ӘКК өз іс-әрекетін ақтады.
Алайда, сот мұны кінәсіздіктің дәлелі деп санамады және ӘКК талап қоюдан бас тартты.
«2019 жылғы желтоқсан мен 2021 жылғы қыркүйек аралығындағы кезеңде кәсіпкерлердің өтініштері негізінде ӘКК әкімдікке көп пәтерлі үйлер, автокешендер мен өзге де коммерциялық объектілер салу үшін учаскелер беруге жәрдем көрсетуді сұрап өтініш жасады. Өтініштерді қарау нәтижелері бойынша жер комиссиясының оң қорытындылары негізінде сатып алу құқығымен 5 жылдан 7 жылға дейінгі мерзімге уақытша өтеулі жер пайдалану құқығындағы учаскелер берілді. Мақсатты тағайындау кәсіпкерлердің өтініштеріне байланысты анықталды. Барлық 23 учаске басым түрлерге енгізілмеген қызметке берілді», – делінген сот шешімінде.
Сот шешімінде жер нақты инвестициялық жобаның бизнес-жоспарынсыз электрондық сауда рәсімін айналып өтіп берілгені атап өтілді. Сот «Ақжайық» ӘКК әрекеттерін осы кәсіпкерлерді «бәсекелестерге қатысты артықшылықты жағдайға» қояды деп санайды.
Жер телімін алған кәсіпкерлер қатарында «Тасқала Транс Газ» ЖШС, «Қазхолл» ЖШС, «SunBuild» ЖШС атына үш учаске, «Болашақ-Т» ЖШС және «Ирменова» ЖК, сондай-ақ «Гайсин» ЖК («Меркурий»СҮ) құрылыс салушылар бар.), «Автогаз Трэйд» ЖШС және басқа да ұйымдар қатысты.
Қаулыны заңсыз деп тану туралы талаптан бас тартумен қатар, сот екі жеке ұйғарым шығарды. Бір ай ішінде жер кодексінің 94 – бабының талаптарын орындау үшін, егер жер учаскесі заң бұзушылықпен пайдаланылса, онда ол мәжбүрлеп алып қоюға жатады.
Екінші ұйғарым – БҚО прокурорының атына жер телімдерін беру кезінде әкімдіктің лауазымды тұлғаларының іс – әрекетінен қылмыстық құқық бұзушылық белгілері анықталғандығы туралы.
Батыс қазақстан облысы прокурорының орынбасары Александр Цуранковтың айтуынша, жеке ұйғарым шығарылғаннан кейін БҚО Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметі прокуратураның тапсырмасы бойынша барлық көрсетілген іс-әрекеттер фактісі бойынша сотқа дейінгі тергеуді бастады, бірақ нақты біреуге қатысты емес. Тергеу мәліметтері жария етілмеген.
«Болашақ-Т» ЖШС құрылыс ұйымының директоры Асқар Кощанов учаске алынбағанын, бұл мәселе бойынша мүлде хабарласпағанын хабарлады.
– «Ақжайық» ӘКК бізге жер телімі инвестицияға берілетінін және бәрі заңды екенін айтты. Егер бұл заңсыз болса, біз бұған бармас едік. Сонымен қатар, бір компания емес, 23. Бізге «Ақжайық» шағын ауданында учаске берілді, құрылыс компанияларының ешқайсысы ол жаққа барған жоқ, ал біз бардық. Біз бұл құрылысқа қаржы салып, үйдің іргетасын құйдық. Енді осының бәрі қалай аяқталатынын күтеміз, – дейді Асқар Қощанов.
«Ақжайық» ӘКК басқарма төрағасының орынбасары Дәурен Сүгірбаев корпорация әкімшілік соттың шешіміне апелляциялық шағым беру мәселесін шешіп жатқанын хабарлады.
Александра Федорова
