«Тұрғындар бей — жай қарайды, өз үйлері үшін жауапкершілікті алғысы келмейді» – Оралдағы МИБ бойынша кеңес беру орталығының басшысы

Оралдықтардың өз мүлкін басқарудың жаңа нысандарын құру туралы сұрақтарына МИБ бойынша кеңес беру орталығының басшысы Есенбек ХАБИЕВ және ТКШ бөлімінің маманы Нұртілеу ШАЙДАҒАЛИЕВ жауап берді.

13 маусымда Instagram әлеуметтік желісінің тікелей эфирінде «Орал апталығы» редакциясының мамандарымен Орал тұрғындары үшін өзекті тақырыпты талқыладық.

Алдымен бәрі оңай

Нұртілеу Шайдағалиев біздің облыста үй тұрғындары 795 ЖС (жай серіктестік) және 54 МИБ (мүлік иелерінің бірлестігі) құрғанын хабарлады.

Неліктен тұрғындардың көпшілігі ЖС таңдайды? Менің ойымша, ЖС құру біздің тұрғындарды қызықтырады, өйткені оны ашу оңай, шоттар қажет емес, дәлірек айтсақ, олардың тұрғындары қалауы бойынша жалпы есепшотқа ие болуы мүмкін немесе болмауы да мүмкін. Әйтпесе, ашылудың барлық қадамдары МИБ сияқты, – деді Есенбек Хабиев.

Ол ЖС ашу оңай болғанына қарамастан, тұрғындар болашақта басқарудың МИБ түрінің кемшіліктеріне тап болатынын түсіндірді.

«Су асты тастары»

Біріншіден, ЖС-те МИБ – тен айырмашылығы заңды тіркеу жоқ. Егер ЖС сенімді тұлғасы тұрғындарға қаржылық есеп беруі керек болса, оған бұл қиын, өйткені ашық шоттар жоқ.

Екіншіден, ЖС-ке шот ашу үшін сенім білдірілген адам әр тұрғыннан сенімхат жазып, оны нотариалды куәландыруы керек.

– Елестетіп көріңізші, үйде-100 пәтер, әрбір меншік иесінен 7 мың теңге тұратын сенімхат қажет. Әрине, барлық тұрғындардан жинау өте қиын. Бірақ бұл мәселе мұнымен бітпейді, – дейді Есенбек Хабиев.

Үшінші минус-қарызды төлемеушілерден өндіріп алу. Заңды мәртебесі болмаса, сенім білдірілген адам қарызды өндіріп алу үшін сотқа жүгіне алмайды.

Нұртілеу Шайдағалиев ЖС-шағын пәтерлік үйлер үшін мүлікті басқарудың ыңғайлы нысаны деп тұжырымдайды.

— 30 пәтерге дейінгі тұрғын үйлер басқарудың осы түрінде жақсы жұмыс істейді. Біз өз тұрғындарымызға осы айырмашылықтарды түсіндіреміз, бірақ бәрі бірдей тыңдамайды. Сонымен қатар, біз оралдықтарға өздері таңдайтын таңдау жасай алмаймыз, — деп түсіндіреді Нұртілеу Шайдағалиев.

Әркімнің өз қиындықтары бар

Спикерлердің айтуынша, қазір мүлікті басқарудың жаңа нысандарын ашумен байланысты түрлі нюанстар, мәселелер көп. Тұрғындарға басқарудың таңдалған нысанын ашу бойынша ақпаратты оңай және қол жетімді алу үшін қала әкімдігі жанында МИБ бойынша кеңес беру орталығы ашылды.

– Біз сенбі және жексенбіден басқа күндері кеңес береміз. Бізде әрқашан адамдар бар. Мен біздің орталық туралы барлық қала тұрғындары біле бермейтін жағдай болуы мүмкін екенін түсінемін. Енді ол туралы тұрғындар көбірек біледі деп үміттенемін, — дейді Есенбек Хабиев.

Спикерлер қазір қандай қиыншылықтар барын, тұрғындары басқарудың жаңа түріне дайындау кезінде қандай қиыншылықтар туындайтынын айтып берді.

– Мәселе мынада, адамдар немқұрайды бола бастады, олар жалпы жиналыстарға бармайды, үйінде не болып жатқанын білгісі келмейді. Көпшілік ойлайды: біз төрағаны немесе сенімді тұлғаны таңдадық — және ол бәрін шешсін, — дейді Есенбек Хабиев.

«ОА» сұхбаттасушылары үй тұрғындары неге өз мүлкі үшін жауапкершілікті алудан қорқатынын түсінбейді.

— Адамдар жауапкершілікті қаламайды, үйлердегі басқарудың жаңа формасымен бәріне ортақ мүлікті бақылауға алу керек екенін түсінбейді және мемлекеттен біреу келіп, Сізге қажет нәрсенің бәрін жасайды деп үміттенбейді. Бұл енді жұмыс істемейді», – дейді МИБ бойынша кеңес беру орталығының жетекшісі.

Нұртілеу Шайдағалиев жалпы үй мүлкін басқару нысанын таңдауда тұрғындардың белсенділігі төмен екенін атап өтті.

– Тұрғындар осы жылдың 1 шілдесіне дейін кондоминиумның ортақ мүлкін басқарудың жаңа нысанын ашу керектігін түсінуі керек, содан кейін олардың үйлері иесіз қалады, – дейді Нұртілеу Шайдағалиев.

Оның айтуынша, егер тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық қызметкерлерін қала тұрғындарының белсенділігі аз болса, онда оралдықтар өздері тұратын үйге құжаттардың жоқтығына алаңдайды.

— Үйді басқарудың қандай да бір нысанын ашқан кезде кондоминиумды тіркеу қажет, ал тәжірибе көрсеткендей, көптеген адамдарда жоқ. Сондықтан оны тіркеу керек, ол үшін тағы төрт құжат қажет:

1. Үйдің жеріне акт

2. Техникалық паспорт

3. Әкімнің шешімі

4. Жер учаскесін бөлуге арналған құжат.

– Аталған құжаттардың толық пакеті болған жағдайда МИБ төрағасы ХҚКО-ға кондоминиумды тіркеу туралы өтініш береді. 5 жұмыс күні ішінде құжат дайын болады, – деп түсіндіреді Нұртілеу Шайдағалиев.

Ол мүлікті басқарудың жаңа формасын құру кезінде кондоминиумды тіркеу неліктен өте маңызды екенін түсіндірді.

– Себебі, кондоминиумсыз үйлерге қызмет көрсетуге бірде-бір коммуналдық кәсіпорын шарт жасаспайды. Бұл дегеніміз, су, жарық, газ үйге қолжетімсіз болады, – деп түсіндіреді Нұртілеу Шайдағалиев.

Есенбек Хабиевтің айтуынша, көптеген тұрғындар үйге техникалық паспорт болуы керек деген түсінікке ие емес.

– Көптеген адамдар бізге хабарласып, үйге техникалық паспортты қайдан алуға болады, ол кімнен, қайда сақталады деп сұрайды. Төлқұжат көп жағдайда ПИК-те болуы керек. Тұрғындар үйді басқару нысанын тіркеген кезде, олар қызмет көрсетілген бұрынғы ПИК басшылығына төрағаға үйге құжаттар берілгені туралы хабарлайды, — дейді Есенбек Хабиев.

Ол ПИК-ке құжаттарды 3 күн ішінде беруге міндетті екенін нақтылайды.

— Қандай да бір себептермен ПИК-те тұрғындардың үйіне бірден құжаттар бергісі келмеген жағдайлар болды. Олар әртүрлі себептермен құжаттарды бермеді. Әрине, адамдар ПИК қызметіне шағымдана бастады, сол кезде ПИК — тен құжаттарды беру мерзімін нақты белгілеу туралы шешім қабылданды, – деп хабарлайды Есенбек Хабиев.

Нұртілеу Шайдағалиев егер ПИК-те тұрғындарға құжаттар берілмесе, онда олар сотқа жүгінуі тиіс екенін атап өтті.

Спикерлер Орал тұрғындары мүлікті басқарудың жаңа нысандарын ашу бойынша барлық ақпаратты МИБ бойынша кеңес беру орталығынан ала алатынын еске салады.

Кеңес беру орталығы Аманжолов көшесі, 69/1, бірінші қабат, №1 кабинетте орналасқан. Тел: 8 701 412 05 06.

Мария ДРАЧЕВА