Ипотека, автокредит, бөліп төлеу. Қазақстандықтар қандай несиені жиі алады?
Қазақстанда тұтынушылық несиелер көлемі жыл басынан бері 25%-ға өскен.
Қазақстандықтардың алған тұтынушылық несиелерінің жалпы көлемі Ұлттық Банктің деректері бойынша 13,4 трлн теңгеге жетті, деп хабарлады Jusan Analytics.
Жыл басынан бергі өсім 2,6 трлн теңгені немесе 25%-ды құрады. Ал өткен жылғы өсім 3,2 трлн теңгеге немесе 43%-ға жеткен.
Бөліп төлеу
Инфографика: Jusan Analytics
Қазір ел арасында бөліп төлеуге болатын тұтынушылық несиелер өте танымал болуда. 2022 жылдың 3-тоқсанында кепілзатсыз тұтынушылық несиелерге деген сұраныс 10%-ға өсті. Ал өтінімдердің жалпы саны 12 млн дананы құрап, тарихи рекордтық көрсеткішті жаңартты. Бұған халықтың тұтынушылық шығындарының артуы себеп болды.
Осы ретте өтінімдердің саны артқанымен мақұлдау деңгейі 38% деңгейінде қалып отыр. Яғни, банктер келіп түскен 10 өтінімнің тек 3-4-ін ғана мақұлдайды деген сөз. Кепілзатсыз тұтынушылық несиелерге деген өтінімдердің орташа сомасы да 17%-ға артып, 669 мың теңгені құрады (Қазақстан бойынша орташа жалақыдан 2,2 есе жоғары). Бұл жалпы инфляцияның шекті деңгейіне сәйкес келеді.
Ипотека
Инфографика: Jusan Analytics
Соңғы 2 жылда сұраныстың артуы салдарынан ипотекалық несиелер портфелі 2 есеге артты. Алайда банктер тарапынан мақұлдау деңгейі керісінше төмендеп жатыр. 2022 жылы орташа мақұлдау деңгейі 43%-ды құрады. Ал өткен жылдың сәйкес кезеңінде орташа мақұлдау деңгейі 76% болған еді. Тұрғын үй бағасы озық түрде өсіп, ал халықтың нақты табыстарының өсімі төмен болып тұрған шақта өтінімдерді мақұлдау деңгейі төмендеуде.
Автокөлік сатып алуға несиелер
Инфографика: Jusan Analytics
Үшінші тоқсанда автокөлік сатып алуға арналған несиелерге деген сұраныс арта түсті. Дегенмен банктер тарапынан мақұлдау деңгейі төмен екендігін байқаймыз. 2022 жылы орташа мақұлдау деңгейі 11%-ды құрады.