«24 елде тарап жатыр»: ДДСҰ тырысқақ ауруының өршуіне байланысты мәлімдеме жасады
24 ел тырысқақ ауруы туралы хабарлап, жаппай вакциналауды бастады.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы жаһандық деңгейде тырысқақпен ауыратын адамдар үшін өте жоғары қауіптерді жариялады. Дүние жүзі бойынша індеттер саны тез өсуде. Қазірдің өзінде 24 ел адамның ауруды жұқтыру жағдайлары туралы хабарлануда.
Ұйымның веб-сайтында індеттердің көбеюіне, олардың географиялық кеңеюіне, сондай-ақ вакциналар мен басқа ресурстардың жетіспеушілігіне байланысты ДДСҰ тырысқақтың таралу қаупін өте жоғары деп бағалайды.
«Әлем тырысқақ ауруының өршуімен бетпе-бет келеді, тіпті ондаған жылдар бойы ауру көрмеген елдерге де әсер етеді. Бұл ескі дертке қарсы көптеген жылдар бойы күрес жүруде. Жағдай бұрын-соңды болмағанымен, сабақ боларлық жайт аз емес: қауіпсіз ауыз суы, санитария және гигиена тырысқақпен байланысты төтенше жағдайды тоқтатудың және болашақта болатын жағдайлардың алдын алудың жалғыз ұзақ мерзімді және тұрақты шешімі» делінген хабарламада.
Негізгі инфекция су арқылы болатыны белгілі. Мысалы, Испанияда адам ағын су ішу арқылы инфекция жұқтырған оқиға тіркелді. Сирияда да тырысқақ ауруы тіркелді, онда 26 адам қайтыс болып, 55 мыңнан астам жұқтыру жағдайы тіркелді. ДДСҰ жаппай вакциналауды бастады.
ДДСҰ деректері бойынша тырысқақ ошағы тіркелген елдердің көпшілігі Таяу Шығыс пен Африкада.
«Соңғы айларда әлемде тырысқақ ауруы жиілеп кетті. Өткен жылы індет 30 елде орын алды және біз 2023 жылы алаңдатарлық географиялық таралуды көрудеміз. Ливан, Оңтүстік Африка және Сирия сияқты елдер соңғы онжылдықтардағы алғашқы індетті бастан кешуде. Ауру ошақтарының саны мен таралуы ғана емес, олардың ауырлығы да алаңдатады. Ағымдағы індеттен болатын өлімнің орташа көрсеткіші мақсатты шекті көрсеткіштен екі есе, яғни 1%-дан аз» дейді ДДСҰ сарапшылары.
Сарапшылар бұл індеттердің көпшілігі экстремалды климаттық оқиғалармен анық байланысты екенін түсіндірді. Атап айтқанда, су көлемінің артуы (су тасқыны) немесе ылғал көздерінің толық болмауы (қуаңшылық). Бұл ақырында тырысқақ үшін күшті жалынға айналады, өйткені сумен жабдықтауға қол жетімділік бұзылады.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының болашақ моделіне сәйкес, климаттың өзгеруіне қоса, тек халық санының өсуі мен урбанизация алдағы 20 жылда тырысқақ ауруының екі есе артуына әкелуі мүмкін. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы бұған дейін 43 ел тырысқақ инфекциясын жұқтыру қаупі бар екенін және әлем бойынша миллиардтан астам адамның ауруға шалдығуы мүмкін екенін мәлімдеді.
