Орал қаласында құрылыс салушылар әкімдіктің рұқсатынсыз көпқабатты ғимарат тұрғызды. Көршілес кәсіпкерлерге зиян келу қаупі төніп тұр

Тұрғын үй кешені теміржолдан 10 метр қашықтықта салынды.

Батыс Қазақстан облысының әкімдігі мен Орал әкімдігі рұқсатсыз тұрғын үйлер салып, оларды сататын жосықсыз құрылыс салушыларды тоқтата алмайтын сияқты. Осылайша, Орал қаласында құрылыс компаниясы темір жолдардың жанына көпқабатты үй салды, – деп хабарлады Аzattyq Rýhy басылымы.

БҚО мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасының ақпараты бойынша, «АТЖ2» ЖШС рұқсатсыз тікелей темір жолдардың жанына көпқабатты тұрғын үйлер салған.

«Құрылыс салушыға қатысты «АТЖ2» ЖШС «БҚО, Орал қаласы, Молдашев көшесі, 20/1 мекенжайы бойынша көппәтерлі тұрғын үй құрылысы» объектісі бойынша тексеру жүргізді. Оның барысында бірқатар бұзушылықтар анықталды: жобалау-сметалық құжаттамасыз құрылыс, ведомстводан тыс кешенді сараптамадан өтпеген, техникалық және авторлық қадағалаусыз құрылысты жүзеге асыру, құрылыс-монтаждау жұмыстарының басталғаны туралы хабарлама болған жоқ. Бұдан басқа, құрылыс-монтаж жұмыстарын тоқтата тұру, жоспардан тыс тексеру барысында анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқама енгізілді», — деп хабарлады БҚО мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасы.

Облыс әкімдігінің жауабынан шағын қалада заңсыз салынған орасан зор нысанды ешкім «көрмеген»деген әсер пайда болады. Сонымен қатар, теміржол бойында өз бетінше салынған үйлер компания қазірдің өзінде сатылымға шығарды және тіпті жарнама орналастырды. Көпқабатты үй рұқсатсыз салынып қана қоймай, компания болашақ тұрғындарға бұл жерде қауіпті екенін әлі хабарлаған жоқ, өйткені пойыздар күндіз-түні жүреді.

«Жылжымайтын мүлік сатып алушылар! Құрылыс кодексінің 5.20-тармағына сәйкес үй құрылыс нормаларын бұза отырып салынған деп айтуға толық негіз бар. Тұрғын үй құрылысы темір жол кірме жолдарынан кемінде 100 метр қашықтықта болуы тиіс. Бұл үй мен теміржол арасындағы қашықтық 15 метрден аз. Бұл учаске арқылы ай сайын 500-ге дейін Вагон өтеді. Ал вагондарды беру, жүктерді жинау тәулік бойы жүргізіледі», – деді жергілікті белсенді Аслан Өтепов.

Жүк пойызы осы жолдармен «Стройкомбинат» ЖШС, «Алтын Алма» базары, «Стройтех» ЖШС, «АнесСервис» ЖШС және теміржолды пайдаланатын басқа да көптеген компанияларға қатынайды. Теміржол жолдары мен көпқабатты үйдің арасындағы қашықтық 10 метрден сәл асады.

Әкімдік заңсыз құрылыс жұмыстарын жүргізген компанияны бұғаттаудың орнына қажетті құжаттардың тізімін жасап, оларды басқармаға тапсыру қажет деп санайды.

«Кадастрлық нөмірі № 08-130-057-659 жер учаскесі «БҚО полиция департаменті»ММ тиесілі. «БҚО полиция департаменті» ММ, «БҚО құрылыс басқармасы» ММ және «АТЖ2» ЖШС арасында 21.12.2021 жылғы ынтымақтастық туралы меморандум жасалды, оған сәйкес соңғысы нысанды қаржыландыру, жобалау, салу және пайдалануға беру бойынша жәрдем көрсетуді қамтамасыз етуге міндеттенеді. Айта кету керек, «АТЖ2» ЖШС құрылыс салушы басқармасының нұсқауларын орындау мақсатында «Ақтөбе ГенСтрой» ЖШС аккредиттелген ұйымын тарта отырып, жүргізілген жұмыстардың сенімділігі мен тұрақтылығына техникалық тексеру жүргізілді, сондай-ақ техникалық және авторлық қадағалауды сүйемелдеумен құрылыс — монтаждау жұмыстарын жүргізу қамтамасыз етілді», – делінген БҚО әкімдігінің ақпаратында.

Өздеріңіз білетіндей, ешбір компания қажетті рұқсаттар мен құжаттарды алмай-ақ объектінің құрылысын бастауға құқылы емес. Мұндай жағдайда атқарушы орган заңсыз құрылысты тоқтатып қана қоймай, компанияға ірі айыппұл салуға және салынған объектіні бұзуға құқылы.

Алайда, Оралда бәрі басқаша. Бұл істе сыбайлас жемқорлық әрекеттері бар ма деген ойға итермелейді, өйткені қажетті рұқсат құжаттарын алғанға дейін құрылыс компаниялары пәтерлерін сатылымға шығарды. Ал тұрғындардан ақша алуға құқығы жоқ құрылыс салушыларды анықтау және тұтынушылардың құқықтарын қорғай отырып, бұзушылықтар туралы хабарлау – тікелей әкімдіктің міндеті.

Мысалы, Алматы және Астана әкімдіктері тұрғын үй сатып алғысы келетін адамдарды қорғау үшін үнемі жосықсыз құрылыс салушыларды анықтап, адамдарға ескерту жасайды, азаматтардың алданып қалмауы үшін барлық ақпаратты хабарлайды. Сонымен қатар, тіпті толық салынған үйлер де сот арқылы бұзылады. Өткен жылы соттардың шешімімен заңсыз салынған 18 нысан бұзылды. Сот талқылауынсыз көшелер мен аула аумақтары бойындағы мемлекеттік қор жерлерінде 300-ге жуық заңсыз нысандар жойылды. Тұрғындардың тұрақты өтініштерінің нәтижесінде Алматы әкімінің өкімімен Байтелі батыр көшесіндегі «Шұғыла» шағын ауданында өз бетінше салынған 12 қабатты тұрғын үй бұзылды. Сондай-ақ, Ақтауда рұқсат құжаттарынсыз салынған 12 ғимарат қиратылды. Ал Батыс Қазақстан облысының әкімдігі «тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңға және құрылыс кодексіне мән бермеді?!

«Құрылысты реттейтін ҚР Азаматтық кодексі, сәулет қала құрылысы бойынша ҚР Заңы және басқа да нормативтік құқықтық актілер бар. Сол құрылыс заңдарының негізгі талабы 68-бапта көрсетілген. Яғни, заңсыз құрылыс жүргізілмеуі керек.

Біріншіден, жер болуы керек. Екіншіден, жергілікті атқарушы органдардан рұқсат құжаттарын алу қажет. Бізде бұл сәулет-жоспарлау тапсырмасы деп аталады. Сәулет-жоспарлау тапсырмасы мынаны көрсетеді: сіз 9 қабатты үй салғыңыз келеді делік. Үй салудан бұрын сіз жергілікті әкімдіктің сәулет бөліміне хабарласасыз. Онда сіз тиісті талаптарды орындайсыз және рұқсат сұрайсыз. Содан кейін құжаттарды тапсырыңыз. Сәулет бөлімі Сәулет-жоспарлау тапсырмасын жергілікті органға береді. Құрылысыңыздың техникалық күрделілігіне байланысты жергілікті билік сізге жобаны жобалау ұйымдарынан алуға кеңес береді. Сіз құрылыстың күрделілігіне байланысты мемлекеттік және жеке сертификатталған ұйымдар арқылы өтесіз. Жоғарыда аталған аумақ-полиция басқармасының жері. Олар жерді берді. Рұқсат құжаттарын алғанға дейін «АТЖ2» ЖШС құрылысқа кірісті. Құрылыс барлық процедуралардан өтпей басталды.

Жер учаскесінің жанында теміржол бар. «Стройтех» ұйымы теміржолға иелік етеді, олар бізге мәлімдеме жазды. Тексеру барысында құжаттардың жоқтығы анықталды. Осыған байланысты біз әкімшілік хаттама жасап, ұйғарым бердік. 400 АЕК (1 млн 380 мың теңге) мөлшерінде айыппұл салынды. Мемлекет құрылыс мәселелеріне араласпайды»,-деді БҚО мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасы бөлімінің бас маманы Мағжан Мұратов.

«Үйді қоныстандырғаннан кейін теміржолды жабуға ұмтылатын тұрғындар болады. Ауру балалар, мүгедектер бар екендігіне шағымданады және емделуге қаражат талап етеді немесе оларға басқа баспана сатып алуды талап етеді. Бұл тізбекті реакция болады. Олардың артында және басқа тұрғындар құқықтарды жүктей бастайды. Егер біздің «әділ сотымыз» олардың жағында болса, онда біздің жарты ғасырдан астам тарихы бар кәсіпорынымыз аяқталады!

Теміржол арқылы біз цемент, қиыршық тас аламыз, керамзитті басқа аймақтарға жөнелтеміз. Қаладағы басқа да танымал кәсіпорындар теміржолды пайдаланады. Теміржолдың жабылу қаупі біздің кәсіпорынның тоқтап қалуына әкеліп соғады және жүздеген адамдар жұмыссыз қалады», – деп түсіндірді компаниялардың бірінің басшысы.

Кейбір қалалардың әкімдіктері тұрғындарды жосықсыз құрылыс компаниялары алдамауы үшін заң аясында қолдан келгеннің бәрін жасайды. Ал БҚО әкімдігі небәрі 1,3 млн айыппұл салады және мемлекет құрылыс мәселелеріне араласпайды деген жауаппен проблемадан бас тартады. Бұл қарапайым адамдар тұратын тұрғын үй кешені. Сонда әкімдік болмаса, тұрғындарды жосықсыз құрылыс компанияларынан кім ЕСКЕРТЕДІ? Сонымен қатар, бұл тиісті рұқсат құжаттарынсыз салынған алғашқы көп қабатты ғимарат емес. Белсенділер мен заңгерлер Оралдағы заңсыздық туралы бірнеше рет дабыл қақты.

Дереккөз: Rus.azattyq-ruhy.kz