БҚО коммуналдық қызметтер тарифін не үшін көтермекші
Батыс Қазақстан облысында өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында өңірдің энергетика басқармасы басшысының және облыстық Табиғи монополияларды реттеу департаменті басшысының қатысуымен брифинг өтті. Тақырыбы: коммуналдық желілердің жағдайы, коммуналдық қызметтерді ұсынатын компаниялардың жағдайы және халық үшін тарифті көтеру қажеттілігі.
Энергетика басқармасының өкілі Мирас МҮЛКАЙДЫҢ айтуынша, «Жайықжылуқуат» ЖШС – Орал жылу беруші кәсіпорнының желілерінің тозуы бойынша жағдай – 50%. Қалған монополияларда жағдай нашар, су құбыры мен кәріздің тозуы 60-61%, электр энергиясы бойынша 82%. 2023 жылдан 2028 жылға дейін барлық желілерді қайта жаңартуға билік 11,2 миллиард теңге салуды көздеп отыр. Бұл монополист компаниялардың өздері емес, бюджеттік инвестициялар туралы.
– Орал ЖЖҚ «қызыл аймақта» орналасқан, жалпы тозуы 88%. Биылғы жылы ЖЖҚ – тың бес ғимаратын, 2024 жылы тағы алты ғимарат бойынша ЖСҚ әзірлеуге конкурс жарияланады. Қазір турбоагрегат пен салқындату мұнарасын жаңғырту бойынша екі жоба іске асырылуда. Турбиналық қондырғыны 2023 жылдың соңына дейін іске қосу жоспарлануда, бұл электр энергиясын өндіруді арттыруға көмектеседі. Салқындату мұнарасын бірінші жартыжылдықта іске қосу жоспарлануда, ол жылына Жайық өзенінен төрт миллион текше метр суды үнемдеуге көмектеседі, – деді Мирас Мүлкай.
Ол сондай – ақ бюджет есебінен коммуналдық қызметтер саласындағы қайта құру жөніндегі басқа да жоспарлар туралы айтты, бірақ мұның бәрі ең аз нәтиже береді-бес жыл ішінде барлық желілер бойынша апаттылықтың 1% – ға төмендеуі.
БҚО бойынша Табиғи монополияларды реттеу департаментінің басшысы Гүлжаз Қазбекованың айтуынша, қазір өңір «Инвестиция орнына тариф» тарифтік саясатына көшуде және бюджет есебінен тарифтерді жасанды тежеуден біртіндеп бас тартуда.
– Биыл Коммуналдық қызметтерге тарифтер айтарлықтай өскен жоқ. Жылыту тарифтері 2019 жылдан бері өзгерген жоқ, суық суға тарифтің өсуі – 3,6%, кәрізге 4,9%, электр энергиясына 10%. Бірақ болашақта инфляция деңгейін, сондай-ақ инженерлік коммуникациялардың тозуын ескере отырып, коммуналдық саладағы тарифтердің өсуі сөзсіз. Қазір инфрақұрылымды жақсарту нұсқасы ретінде жүктемені бірнеше жылға түпкілікті тарифтерге бөлу арқылы инвестиция көлемін бөлу жоспарлануда. Жоспарда-2030 жылға дейін желілердің тозу деңгейін 15% – ға төмендету. Тарифтің қалай өзгеретіні әлі белгісіз, мұның бәрі монополистің өтініміне байланысты, – дейді Гүлжаз Қазбекова.
Табиғи монополияларды реттеу департаментінің өкілі мысал ретінде қазір ресми түрде қабылданған жылу тарифінің көтерілуінің соңғы жағдайын келтірді.
– Қазір «Жайықжылуқуат» АҚ жылуға жаңа тариф қабылданды. Халық үшін 1 Гкал үшін 4036 теңге, бюджеттік ұйымдар үшін – 1 Гкал үшін 15 986 теңге, басқа тұтынушылар үшін-1 Гкал үшін 4795 теңге. Халық пен басқа да тұтынушылар үшін өсім 14%, ал бюджетшілер үшін 45,2% құрады, – деді Гүлжаз Қазбекова.
Айта кету керек, өткен жылы энергетика басқармасының өкілдері, керісінше, бюджеттік ұйымдар үшін тарифті төмендету керек (бұл электр энергиясы туралы болды), өйткені шоттар бойынша қазыналық ақшадан төленеді және осылайша монополистерді жасырын субсидиялау жүріп жатыр. «Жайықжылуқуаттағы» жағдай шенеуніктердің сәйкессіздігі туралы айтады, өйткені тариф бюджеттік ұйымдар үшін екі есеге жуық көтерілді.
Бұған дейін Оралдағы су арнасының қайғылы жағдайы туралы хабарланған болатын: соңғы 30 жылда желілер мен ғимараттарға күрделі жөндеу жүргізілмеген. Ұңғымалардағы тұрақты апаттар көп пәтерлі тұрғын үйлерде судың болмауына әкеледі.
Қалалық ЖЭО-дағы жағдай да мәз емес: ол тозғанымен, ұйым өкілдері «Екібастұздағыдай» болмайды деп мәлімдейді. Ұйымның тепе-теңдігін сақтау үшін жылу электр орталығы тек қаланың орталық бөліктеріне жылу береді, ал шетінде орналасқан ірі аудандарда автономды қазандықтар жұмыс істейді.
ОСЫ ТАҚЫРЫПТА ОҚЫҢЫЗ: «Батыс энергоресурстар» ЖШС электр энергиясы үшін тарифті 7% – ға арттыруды ұсынады
БҚО-да тарифтер құнының өсуі есебінен инженерлік желілердің тозуын азайтуды көздеп отыр
Қазақстанда жылу мен электр энергиясына тарифтер алдағы айда көтеріледі
Қазақстанда коммуналдық қызметтерге тарифтер айтарлықтай көтеріледі
