БҚО – да Ресей Федерациясымен шекарадан заңсыз өтуге тырысқаны үшін 28 шетелдік ұсталды
Барлық құқық бұзушылар сотталып, қылмыстық жауапкершілікке тартылды.
БҚО бойынша ҰҚК Шекара қызметі департаменті Тәрбие жұмысы басқармасы бастығының міндетін атқарушы Дархан ДӘРМЕНБЕКОВ ҚР шекарасынан заңсыз өткен 28 азаматтың – 7 Әзірбайжан Республикасының азаматы, 8 азамат – Өзбекстаннан, 7 азамат – Пәкістаннан, 1 азамат – Ресей,2 азамат – Өзбекстаннан және 3 адам – Сомали Республикасының азаматтары екенін хабарлады.
Дархан Дәрменбековтың айтуынша, осы жылдың басынан бері заңсыз көші-қонның 4 көзі анықталған.
– Қазақстан азаматтары да, шет мемлекеттердің азаматтары да заңсыз көші-қонның ұйымдастырушылары болып табылады. Шекараны бұзумен байланысты барлық бұзушылықтар біздің азаматтардың қатысуымен орын алатынына назар аударғым келеді. Олар көбінесе жеке тасымалдаумен айналысатын жүргізушілер, шаруа қожалықтарының қызметкерлері, тұрғын үй жалға берушілер және облысымыздың шекаралас аудандарында тұратын азаматтар, — деді Дархан Дәрменбеков.
Ол шекараны бұзушыларға көмектесетін адамдарды шартты түрде екі санатқа бөлуге болатынын түсіндірді.
– Бірінші санат — «Жергілікті тұрғындар» – әдетте, шекараға жақын жерде тұратын ҚР азаматтары немесе облыстың тыл аудандарының таксистері. Адамдар ақшалай сыйақы үшін шекарадан өтуге көмектеседі, бұған алдын ала дайындалып, жоспар құрып, барлық мән – жайларды талқылайды, – деді Дархан Дәрменбеков.
Оның айтуынша, сирек жағдайларда шекараны бұзушылар алдын-ала дайындалмайды және өз ниеті бойынша бұзушылықтар жасай отырып, көмекшілері болмайды.
– Заңсыз иммигранттарға көмекшілердің екінші санаты — «Ұйымдастырушылар» – ҚР және басқа елдердің азаматтары. Бұл адамдар біздің облыста да, елде де, басқа мемлекеттерде де тұрақты байланыстарға ие. Олар Өзбекстаннан Ресейге ҚР арқылы транзитпен мигранттарды жеткізу арнасын ұйымдастырады. Қазақстанда болған кезеңде мигранттар тұрғын үймен қамтамасыз етіледі, негізінен – бұл жалдамалы пәтерлер. Ұйымдастырушылар қастандық шараларын және өз қауіпсіздігі шараларын қолданады, өйткені олар жедел қызметкерлердің жұмыс әдістері туралы кейбір түсініктерге ие. Олар өз қызметін негізінен шекарадан алыс жерде жүзеге асырады, – деді Дархан Дәрменбеков.
Мемлекеттік шекарадан заңсыз өтуді қалайтын ұйымдастырушылар мен басқа да көмекшілер үшін мотивация-бұл оңай пайда табу фактісі.
— Бұл қылмыс үшін жауапкершілік мәселесі бұл адамдар үшін маңызды емес немесе мүлдем жоқ, – деп атап өтті Дарменбеков.
Сонымен бірге Дархан Дәрменбеков шетелдіктердің шекарадан өтуін бұзумен байланысты барлық қылмыстарды талдай отырып, ұсталған шекараны бұзушылардың 80 пайызы шекара маңындағы жергілікті тұрғындардың ақпаратының арқасында ұсталғанын атап өтті.
— Әрине, біздің азаматтарымыздың қолдау көрсететіні жақсы, бірақ шекараны бұзушыларға көмектесу кезінде азаматтардың қандай жауапкершілікке тартылатынын еске салғым келеді.
ҚР ҚК-нің 394-бабының «Заңсыз көші-қонды ұйымдастыру» туралы талаптары:
1. Көлік құралдарын не жалған құжаттарды, не тұрғын немесе өзге де үй – жайларды ұсыну, сондай-ақ азаматтарға, шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға ҚР аумағы арқылы заңсыз кіру, шығу, орын ауыстыру үшін өзге де қызметтер көрсету жолымен заңсыз көші-қон ұйымдастырылды-екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не Қазақстан Республикасының аумағына қоғамдық жұмыстарға алты жүз сағатқа дейінгі мерзімге немесе екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не мүлкін тәркілеумен немесе тәркілеусіз сол мерзімге бас бостандығынан айыруға тыйым салынады.
2. Адам өзінің қызметтік өкілеттігін пайдалана отырып немесе адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы жасаған дәл сол іс – әрекет-бес мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не бір мың екі жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге жазаланады. сол мерзімге бас бостандығынан айыру, белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге немесе онсыз, мүлкі тәркіленіп немесе онсыз бас бостандығынан айыру.
3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, қылмыстық топ жасаған іс-әрекет-мүлкі тәркіленіп немесе онсыз үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Мария ДРАЧЕВА
