Каспий таяздану түбіне жетті
Каспий теңізі таяздану түбіне жетті. Мамандар жағдай экологиялық апатқа қауіп төндіретінін айтты, деп хабарлайды «Хабар 24».
Каспий теңізі деңгейінің төмендеуі 40 жыл бұрын болжанған болатын. Ғалымдар мұны климаттың өзгеруімен – температураның жоғарылауымен, құрғақшылықпен және ағып жатқан өзендерден су көлемінің төмендеуімен байланыстырды. Теңіздің солтүстік бөлігі Атырау облысының аумағында орналасқан. Мұнда таяздықтың салдары айқын: бір кездері жыл сайынғы сыйымдылығы 15 мың тонна болатын әйгілі порт үшінші жылы бос тұр. Жағалаудағы балық аулаумен күн көріп отырған ауылдардың тұрғындары да болашаққа алаңдайды.
«Шұғыл шаралар қабылдау қажет. Каспийдің таяздануынан жергілікті халық зардап шегуде. Балықшылар ауылдары қайғылы тағдырға тап болады. Олар балық аулауды жоғалтып қана қоймайды, олардың тұрғындарының денсаулығына теңіз түбіндегі тұнба шаңы зиянды әсер етеді», — деп ескертті экоактивист Жаукен Көшенов.
Бесінші жылы Каспийге құятын Жайық және Қиғаш өзендерінің сағалары тазартылды. Жоба келесі жылы аяқталады. Мамандардың айтуынша, жұмыстың ауқымдылығына қарамастан, сіз айтарлықтай нәтиже күтпеуіңіз керек, өйткені тереңдеткіштер тартылып бара жатқан теңізге үлгермейді.
«Жоба бойынша біз Каспий теңізіне шығуымыз керек болатын. Бірақ Каспий жылдан жылға шегініп келе жатқандықтан, біз Каспий деңгейі бір жерде тұрған кезде, бірнеше жылдан кейін, біз жұмысты бастағанда және аяқтағанда, Каспий одан әрі шегінеді», — деп түсіндірді «Павлодар өзен порты» жобасының жетекшісі Дидар Әліпов.
Каспийдің проблемаларын зерттеу үшін су ресурстары министрлігі жанынан ғылыми-зерттеу институты құрылады. Ол бұл бағыттағы мамандарды біріктіреді: ихтиологтар, биологтар, гидрогеологтар және басқалар. Ғалымдар теңіздің флорасы мен фаунасын зерттеп, теңіз жануарларының өлімінің себептерін анықтайды. Экологиялық проблемаларға байланысты аймақ өмір сүруге жарамсыз болып қалады.
«Біз Исатай ауданынан барып, оның таяз екенін көрдік. Онда тіпті тұрғындар кем дегенде жер қойнауын пайдаланушылар сексеуіл егіп кетсе екен, деген сұрақтарды көтереді. Өйткені онда нақты өмір сүру мүмкін емес. Біз бас дәрігерде болдық, Дәрігерлермен кездестік. Олар аурулардың саны артқанын айтады», – деп ескертті Қазақстан Халықтық партиясы облыстық филиалының төрағасы Балжан Досмұхамбетова.
Жұртшылық Каспий Аралдың тағдырын қайталай алады деп алаңдайды. Аймақ тұрғындары үкіметтен таяздық мәселелерін шешу үшін нақты қадамдар күтуде. Сарапшылар суды пайдалану саласындағы заңнама қайта қарауды талап етеді деп санайды және Су кодексінің жаңа редакциясында азаматтардың суға құқықтарын бекітуді ұсынады.
ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ: Қазақстанда Каспий теңізін зерттеу институты құрылады
Каспий теңізінің жағасынан тағы да итбалықтар мен балықтардың өлексесі табылды
Каспий теңізі тартылып барады: Ғарыштан түсірілген фото көрсетілді
