БҚО-дағы үлескерлерге құрылыс салушы аяқталмаған пәтерлер үшін ақша таба алмай отыр
Ақсай тұрғындары төрт жыл бұрын бес қабатты тұрғын үйдің құрылысына ақша салып, құрылыстың бастапқы кезеңінде болашақ пәтерлердің толық құнын төледі. Құрылыс салушы Компания – «SM5 GLOBAL» ЖШС нәтижесінде үй тұрғызылмады, құрылыс «тоқтап қалды», жұмысшылар таратылды, ал үлескерлерден күтуді сұрады. Алданған үлескерлерді күту режимі қанағаттандырмады, олар ақшаларын қайтаруды талап етті. «SM5 GLOBAL» ЖШС басшылығы ақшаны қайтаруға асықпайды, бірақ ол бәрін және бәріне міндетті түрде қайтаратынына сендіреді.
Үлескерлердің айтуынша, олар 2021 жылы «SM5 GLOBAL» ЖШС-мен Ақсай қаласы, Жаңаталап көшесі, 2-үй мекенжайы бойынша «Ақбұлақ» Тұрғын үй кешенінен (бұдан әрі-ТК) пәтер сатып алуға алдын ала сатып алу-сату шарттарын жасасқан.
Осылайша, Альберт ЖАНДАЛИЕВ құрылыс салушы компаниямен екі бір бөлмелі пәтер сатып алуға шарт жасасып, шарттар бойынша 10 миллион теңгеден астам ақша төледі.
2022 жылдың наурыз айында Ақсай тұрғыны Сүйінғараев «SM5 Global» ЖШС-мен «Халық банкі»АҚ-мен ипотекалық шарт жасасып, 10 миллион теңгеге пәтер сатып алуға шарт жасасты. Оған қоса, жинақталған қаражатын зейнетақы қорынан құрылыс салушының шотына 3 миллион теңгеге жуық сомада және өз шотынан – тағы 510 мың теңгеге аударды.
Ер адамның айтуынша, қазіргі уақытта ол жоқ пәтер үшін ипотека төлейді, сонымен қатар жеке инвестицияланған ақшасын қайтара алмайды.
– Жалпы мен құрылыс салушыға 13 миллион теңге төледім. Мен наурыз айында келісім жасадым, мамыр айында мен «SM5 GLOBAL» ЖШС директоры мен атқарушы директорынан үйдің қашан аяқталатынын сұрай бастадым, бірақ маған әр жолы құрылыс кешіктіріліп жатқанын айтты. Бұл ретте біздің үйіміз әлі аяқталмаған түрлі себептер айтылды, – деді ер адам.
Басқа үлескерлер «SM5 GLOBAL» ЖШС-на 7, 11, 1,5 миллион теңге төледі. Оларға пандемияға байланысты құрылыс ұзаққа созылатынын түсіндірді.
– Біз 2021 жылдың ақпан айында салынып жатқан үйге ақша салдық. Бастапқыда бес қабатты үй алты кіреберістен тұруы керек еді, бірақ үшке дейін қысқартылды. 68 пәтерлік үй. Енді үшінші жыл өтті, бізде пәтер де, ақша да жоқ. Біз құрылыс салушыға ақшаны қайтару туралы өтініш жаздық, өтінішті қабылдады, олар міндетті түрде береміз деп уәде береді, бірақ ештеңе жоқ, — деп бөлісті Қаламқас Жандалиева.
Оның айтуынша, құрылыс салушы жарты үй салып, оған тоқтаған.
– Біз прокуратураға жүгіндік, сол жерде бізге құрылыс салушыға азаматтық сотқа шағым түсіруге кеңес берілді. Бірақ мен азаматтық сотқа жүгінген және оң нәтиже алған үлескерлер де ақшаларын қайтара алмайтынын білемін. Жақында біз полицияға ақшаны қайтармау фактісі бойынша қылмыстық іс қозғау туралы арыз жаздық, бірақ ол жерде бізге қылмыстық іс қозғаудан бас тартты», — деп түсіндірді әйел.
«SM5 GLOBAL» ЖШС Бас директоры Назбек СҰҢҒАТОВ үлескерлердің айтуынша, тұрғын үй құрылысын тоқтатуға тура келді, себебі компания қаржылық қиындықтарға тап болды. Ол үлескерлер сатып алған пәтерлердің құнын сол себепті төлей алмайды – қаржыландырудың болмауы.
– Құрылыс кезеңінде коронавирустық пандемия басталды, кейінірек 2022 жылы «Ресей Сбербанкі» АҚ санкцияларға ұшырады және бізде қаржыландыру тоқтатылды. Үлескерлер алдындағы міндеттемелерді орындау үшін мен несие алу үшін «ҚМФ МҚҰ» ЖШС микроқаржы ұйымына жүгіндім. Олар біздің компаниямыздың алғашқы қаржылық траншын аударды, біз құрылысты қайта бастадық, –деді Назбек Сұңғатов.
Оның айтуынша, қазіргі уақытта «ҚМФ МҚҰ» ЖШС «SM5 GLOBAL» ЖШС алдында өз міндеттемелерін орындамағандықтан, үйдің құрылысы «тұрып қалды» — себебін түсіндірмей олар ақшаның екінші траншын аударған жоқ.
– Қаржыландыру тапшылығына байланысты құрылысты тоқтатуға тура келді. Біз барлық пәтер сатып алушыларға компанияның уақытша қиындықтарға тап болғанын бірден хабарладық, осыған байланысты үйді пайдалануға беру мерзімі белгісіз уақытқа ауысады. Кейбір үлескерлер күтпейміз деп шешті және ақшаны қайтаруды және тиісінше шарттарды бұзуды талап етті. Мен Атқарушы директорға өз ақшасын қайтарғысы келетін үлескерлерден өтініштерді қабылдауды тапсырдым, осылайша компанияның қаржылық жағдайы өзгерген кезде шарттың талаптары негізінде сатып алушыларға пәтерлер үшін төленген ақшаларын қайтарып беруді тапсырдым, — деп түсіндірді «SM5 GLOBAL»ЖШС Бас директоры.
Ол қазіргі уақытта компания өз міндеттемелерін орындау үшін шешім жолдарын іздеп жатқанын атап өтті.
– Қазір біз екінші деңгейдегі банктерден қаржыландыруды күтудеміз, сондай-ақ қайта құрылымдау және қосымша қаржыландыру жүзеге асырылуы үшін «ҚМФ МҚҰ» ЖШС-не өтінішпен жүгіндім. Біз өз міндеттемелерімізден бас тартпаймыз және оларды әрбір үлескер алдында орындаймыз, — деп түйіндеді Назбек Сұңғатов.
Салтанат Қарасаева, «SM5 GLOBAL» компаниясының атқарушы директоры, қазір пәтер сатып алу шарттарын бұзғысы келетін үлескерлерден өтініш қабылдайтынын айтты.
— Бізге үлескерлерден ақшаны қайтаруға және алдын ала сатып алу-сату шарттарын бұзуға өтініш келіп түседі. Әрине, біз оларды қабылдаймыз, қаржыландыру болған кезде ақшаларын қайтару үшін тіркейміз. Біз ешқандай жағдайда өз міндеттемелерімізді орындаудан бас тартпаймыз. Көпқабатты үйдің құрылысын жалғастыру үшін барлық мүмкіндіктерді пайдаланамыз, – деп түсіндірді Салтанат Қарасаева.
Ол компаниямен келісімшартты бұзғысы келетін пәтер сатып алушылардан басқа, үй құрылысын күтуге ниет білдіргендер де бар екенін толықтырды.
Айта кетейік, Бөрлі ауданының прокуратурасы үлескерлердің өтінішін қарап (ол тіркелген және тіркеу фактісі бойынша сотқа дейінгі тергеу басталған) оны тоқтату туралы қаулы шығарды. Басталған тергеу барысында анықталған фактілер бойынша қылмыстық құқық бұзушылықтың құрамы жоқ екендігі анықталды. Құрылыс салушы компания басшылығы тарапынан ҚР ҚК 190 – бабының 1-тармағында, 3-бөлігінде көзделген алаяқтық әрекеттер жоқ. (Алаяқтық, яғни басқа біреудің мүлкін ұрлау немесе алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы басқа біреудің мүлкіне құқық алу).
Мария ДРАЧЕВА
