БҚО фермерлері кездесуге облыс әкімінің келмегеніне наразы
Жеке шаруа шаруашылықтарына шөп сатып алуға және жем-шөп тасымалдауға субсидиялар төлеуге арналған шығыстар шамамен 2.5 млрд теңгені құрайды.
Әкімнің орынбасары Шадияр Айтмұхабметов тағы екі ауданда – Казталов және Жәнібек аудандарында төтенше жағдай режимін жариялау туралы талқылау жүріп жатқанын айтты.
– Жәнібекте, мысалы, өте қиын жағдай – онда шаруа қожалықтары шабындыққа шықпады, өйткені құрғақшылыққа байланысты шабатын шөп жоқ. Казталовка мен Жанғалда жағдай сәл жақсырақ-онда қажетті шөптің екі үш қоры жасалды. Сондықтан ТЖ режимі әзірге тек екі ауданда жарияланды, – деді «ОА«-на берген сұхбатында.
Айтмұхамбетовтың айтуынша, қазір фермерлік шаруашылықтардан шөп сатып алуға өтінімдер жиналуда. Субсидиялау ІҚМ аналық басының бір басына 22500 теңге есебінен жоспарланып отыр, асыл тұқымды шаруашылықтар үшін басына қосымша 15 мың теңгеден бөлінеді.
Мемлекеттің қолдауы жеке аулаларға да бөлінетін болады – оларға облыстың басқа аудандарынан шөп тасымалдау құны толық төленеді.
Бұдан басқа, республикалық бюджеттен мемлекеттік қолдаудың басқа да түрлері қарастырылуда, – деп хабарлады сенатор Арман Өтеғұлов. Оның айтуынша, жайылымдар мен егістіктер қоршауларын салу құнының 70 пайызына дейін субсидиялау жүргізілетін болады.
Бұл ақпарат бүгін, 5 тамызда Жәнібек және Бөкей ордасы ауданының фермерлерінің Мәжіліс және Сенат депутаттарымен және облыс әкімінің орынбасарымен кездесуінде айтылды.
Шаруа қожалықтарының өкілі Бауыржан Сабановтың айтуынша, бұл кездесуге аудан әкімдері митинг өткізуге өтінімдерінен бас тартқаннан кейін қол жеткізген. Өткен жиналыстың барысын фермерлер бірден өз қолдарына алды. Ал Мәжіліс депутаттарының сөздері Жәнібек пен Бөкей ордасының алдында олардың бұрыннан келе жатқан проблемаларын атқарушы билік – әкімдік пен Үкімет шешпегені үшін ақталғандай болды.
БҚО әкімдігінің ТЖ режимін екі ауданға жариялау туралы шешімі мәжбүрлі болып табылады, ол шарасыздық сәтіне жеткен және наразылық митингісіне шығуға ниет білдірген осы аудандардың фермерлерінің қысымымен қабылданды. Әкімдік шаруалар мен жеке шаруашылықтарды қыста шөппен қамтамасыз етуді субсидиялау үшін облыс бюджетін қайта құрып, бекітілген шығыстардың бір бөлігін кесуге мәжбүр болады.
Фермерлер олармен кездесуге облыс әкімі Нариман Төреғалиев келмегеніне наразылықтарын білдірді. Толық зал Бөкей ордасы ауданының тұрғыны Еркін Жабақовтың қошеметімен қолдады, ол облыс басшысы оларға келуі керек деп мәлімдеді, өйткені екі ауданның халқы қиын жағдайда-жаппай ауқымда мал өлімі орын алуда және енді биліктің бос уәделеріне шыдай алмайды.
Әкімдік мал басын азайуға кеңес береді. Бірақ бұл тығырықтан шығар жол емес. Содан кейін, көпшілігінің жұмысы жоқ және отбасыларымен малдың есебінен өмір сүретін халық қалай өмір сүреді! Былтырғы жылы Маңғыстаудағыдай жағдайымыз біздің. Ал біздің әкімдік жай статистик болды. Олардың барлығы телефон арқылы үнемі сұрап отырады, менде қанша мал бар, қанша шөп бар. Бірақ бұл менің жеке қорым, неге сіз бүкіл аймаққа жатқызып, жалпы әл-ауқаттың көрінісін жасайсыз?
Жабақов залдың қошеметіне сүйене отырып, ол түсінбейтінін айтқан кезде жиналғандардың жалпы таңданысын білдірді: алдыңғы 30 жылда билік мал шаруашылығын дамытуға және мал басының көбеюіне үлкен қаражат бөлді, ал қазір олар фермерлер мал басын азайтуды айтады.
Кейіннен сөз алған Бауыржан Сабанов өткен жылдың күзінде ақбөкендердің мал басын реттеу туралы шешімнің орындалуы үшін Үкіметте және жергілікті жерлерде ешкімнің жауапкершілікті өз мойнына алмайтынына ашуланғанын мәлімдеді.
«Министрлердің дұрыс емес шешімдеріне байланысты мемлекеттік қаражат ысырап болады, өйткені оларда бұл мәселелерді шешудің стратегиялық жоспары жоқ», — деді ол.
Сабанов Үкімет пен әкімдікке қойылатын талапты аяқтады-бұдан былай олардың аудандары халқының проблемалары бойынша тек олармен бірге шешім қабылдауды жалғастырды. «Бізсіз сіз басқа ештеңе шеше алмайсыз!»,- деп аяқтады ол.
Оңтүстік аудандардың фермерлері ақбөкендерді әуесқойлық аулауға рұқсат беруді талап етеді-олар шамадан тыс өсіп келе жатқан дала Бөкені мәселесінің басқа шешімін көрмейді. Олардың айтуынша, жайылымдағы құрғақшылықтан аман қалған шөптердің аз бөлігі ақбөкендермен жойылады. Олардың нақты саны шамамен 2,5 миллион бас деп мәлімдейді. Малшылардың ақбөкендермен үйлесімді көршілес болуы үшін олардың санын 300 мыңға дейін азайтып, осы деңгейде ұстау керек, — деді фермерлер өз сөздерінде.
Жалпы, қыста қор құруға және ақбөкендердің санын реттеуге қаржылай қолдаудан басқа, шаруа қожалықтарының иелері тірі мал экспортына тыйым салу саясатын қайта қарауды және ет өңдеуді құруды ынталандыруды талап етеді.
ТАМАРА ЕСЛЯМОВА
Темірлан Иманғалиевтің түсірген суреті мен бейнесі
ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ: БҚО аудандарында тағы да төтенше жағдай жарияланбақ. Бұл жолы не себеп
