Оралдағы №11 мектеп-лицейге оқушыларды қабылдау іріктеу емтиханын ұйымдастырушымен болған соттасудан кейін тоқтатылды

Маусым айының басында 470 бала № 11 мектеп-лицейге түсу емтиханын тапсырды, олардың 100-і нәтижелері бойынша мектепке қабылдануы тиіс еді, бірақ олардан құжаттар қабылданбады. Мектеп әкімшілігі «Жылжымайтын мүлік сити «ЖК» компаниясын сотқа берді, ол тестілеуді өткізу үшін тендерді жеңіп алды. Лицей емтихан сапасыз өткізілді деп санайды және соттан тестілеу нәтижелерін жарамсыз деп тануды, ал өнім берушіден – Мемлекеттік сатып алуларға жосықсыз қатысушы деп тануды сұрайды. Ал кәсіпкер лицей басшылығы одан тендерге қатысудан бас тартуды сұрады деп мәлімдейді, өйткені оларда барлығы «Дарын»қосымша білім беру орталығымен келісілген.

Аталған мектепке түсу емтихандарын тапсырған 5-7 сыныптардың балалары не істейтіндерін білмейді: 1 қыркүйекте беделді лицейде оқуға қабылданады немесе қабылданбайды немесе емтихандарды қайта тапсыру күтілуде ме?

№ 11 лицейдің конкурстық іріктеуіне қатысқан мектеп оқушыларының бірінің әкесі Бағлан Байзақов қызын емтиханға дайындау үшін ай сайын 43 мың теңге төлегенін айтады.

— Ата-аналардың тестілеуді өткізген кәсіпкерге деген талаптары жоқ, – дейді Байзақов. – Ғимаратқа кіре берісте тестілеуді ұйымдастырушылардың талабы бойынша барлық ата-аналар балаларынан ұялы телефондарын алды. Олар балаларды тегін қаламдармен, қағаздармен қамтамасыз етіп, оларға шоколад пен су берді

2024 жылғы 10 маусымда № 11 мектеп-лицей-интернатының сайтындағы ер адам тестілеу нәтижелерін жүктеп алып, қызының жоғары балл жинағанына көз жеткізді.

Алайда, келесі күні сайттан түсу емтихандарының нәтижелері жоғалып кетті.

Емтихан өткізілгеннен кейін Сәкен Сейфуллин атындағы № 11 дарынды балаларға арналған мектеп-лицей-интернатының әкімшілігі «Жылжымайтын мүлік сити «ЖК» компаниясына тендердің техникалық ерекшелігінің талаптарын орындамағаны негізінде экономикалық сотқа талап арыз берді және орындалған жұмыстар актісіне қол қоюдан бас тартты.

Өз кезегінде, емтихан ұйымдастырушылары мектеп-лицейге балаларды осы оқу орнына өткізген конкурстық іріктеу үшін оларға 1,8 млн теңге төлеуді талап етіп қарсы талап арыз берді.

ЖК директоры Айжан Әлиева лицей әкімшілігі бастапқыда конкурстық іріктеу өткізу үшін тендерді жеңіп алғанына наразы болғанын айтады.

«Шартқа қол қойылғаннан кейін мектеп басшылығы орындаушымен байланысқа шығып, тестілеуді өткізу құқығын жергілікті «Дарын» орталығына беруді талап етті, өйткені олар жыл сайын тестілеуді өткізеді, олармен бәрі келісілді. Егер олар «Дарын» орталығына конкурстық іріктеу өткізу құқығын беруден бас тартса, орындалған жұмыстардың қорытынды актісіне қол қойылмайтынын және ЖК — ге қатысты оларды жосықсыз қызмет көрсетушілер деп тану туралы талап-арыз жіберілетінін ескертті«, – деді Әлиева өз хатында.

Техникалық ерекшелік бойынша конкурстық комиссияның құрамы мен тест тапсырмаларын «Дарын» республикалық ғылыми орталығы бекітуі тиіс, бірақ орталық басшылығы мұны істеуден бас тартты, — дейді кәсіпкер. Әлиеваның айтуынша, олар тәжірибелі педагогтарды тауып, конкурстық іріктеу үшін тест тапсырмаларын құрастырған.

— Іріктеу емтиханы №34 мектепте өтуі керек еді, бірақ бізге бұл мектептің аудиториясын пайдалануға мүмкіндік берілмеді. Біз Зачаганскідегі №10 мектепте конкурстық іріктеу өткізу үшін аудитория таптық.

«Тестілеу нәтижесіне сәйкес байқауға 470 бала қатысты. Біз дарынды балаларға арналған №11 мектеп-лицей-интернатының бізді жосықсыз қызмет көрсетушілер деп тану туралы талабын мойындамаймыз. Біз өз тарапымыздан БҚО Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына соманы өндіріп алу және орындалған жұмыстар актісін жарамды деп тану туралы талап арыз бердік. Тестілеудің оң нәтижесін алған оқушылардың тағдыры енді сот шешіміне байланысты«, – деп түйіндеді Айжан Әлиева.

Ата-аналар балалардың тестілеу нәтижелерінің сақталуын қалайды.

– Біз балаларды мектепке дайындап, оларға киім сатып алуымыз керек, ал 1 қыркүйекте қайда баратынын өзіміз білмейміз. Менің қызым 7-сыныпқа барады, тестілеу нәтижелері әлі жоқ,- дейді № 11 мектеп-лицейге түсу емтихандарын тапсырған тағы бір қыздың анасы Лунара Орашаева.

— Егер тестілеуді ұйымдастырушы қандай да бір техникалық талаптарды орындамаса, неге облыстық білім басқармасының өкілдері, мектеп-лицей әкімшілігі емтихан өткізілетін күні 500-ге жуық оқушы қатысатын емтиханның қалай өтетінін бақыламады? Неліктен олар қазір балалардың құқықтарын бұзады? – деп ашуланды Бағлан Байзақов.

– Білім басқармасында олар министрлікке қайта түсу емтихандарын өткізуге рұқсат сұрап хат жібергендерін айтты. Бірақ лицей мен кәсіпкер арасында сот шайқастары жүріп жатқанда, министрлік шешім қабылдамайды, – деп түсіндірді Лунара Орашаева.

Ата-ана облыстық білім басқармасының басшылығымен кездесе алмады. №210 кабинетте, Лунара Орашаеваның айтуынша, облыстық білім басқармасының қызметкері оған іріктеу емтиханын ұйымдастырушы жіберген бұзушылықтың куәгері – білім басқармасы басшысының орынбасарының ұлы екенін айтты және ол балалардың телефондарды пайдаланғанын көрді.

– Аудиторияларда камералар болды. Біз балаларымыздың партада отырғанын қауіпсіздік пультіндегі мониторлардан өзіміз көрдік. Олардың телефондары болған жоқ, – дейді Бағлан Байзақов.

Мектеп-лицейінің басшысы Аягөз Хабиева жаңа оқу жылына 5-сынып оқушылары жоқ екенін растады. Ол «Дарын» оқу орталығына артықшылық бергенін айыптаудан бас тартады. Оның түсіндіруінше, «Дарын» авторлық бағдарламалары бар, лицейдегі оқу орталығы жыл сайын олар бойынша іріктеу тестілеуін өткізді. Хабиеваның айтуынша, бұл орталық бір көзден таңдалды.

– Биылғы жылы өзгерістер болды, байқау жеңімпазы баға ұсыныстары арқылы анықталды, – деп түсіндіреді ол. – Біз бастапқыда біздің тапсырысымызды жеңіп алған кәсіпкердің техникалық сипаттамада көрсетілген қажетті бес жылдық тәжірибесі жоқ екенін көрдік, бірақ бұған көз жұмдық. Бірақ олар тестілеуді нашар өткізді, сотта бізде конкурсқа қойылатын талаптарға сәйкессіздіктердің ұзақ тізімі бар.

Мәселе-кәсіпкердің іріктеу тестілеуін өткізуге нашар дайындығында, – дейді лицей директоры.

Атап айтқанда, оның айтуынша, кәсіпкер тестілеу нәтижелерін анықтау кезінде адам факторының араласуын болдырмайтын сканерді пайдаланбаған.

«Жалпы, олар тестілеуді қайда өткізетіні туралы біз тестілеу күні ғана білдік», — деп қосты Аягөз Хабиева.

Енді барлық тараптар сот шешімін күтуде.

ҚР «Бала құқықтары туралы» Заңына сәйкес балаларға кез келген эксперимент жасауға тыйым салынады, — деп еске салады Бағлан Байзақов. Барлық ата-аналардың атынан олар балаларға «психикасына зиян келтіретін ұқсас эксперименттер» жүргізуге қарсы екенін айтады.

Людмила КАЛАШНИКОВА